۱۱ مرداد در دنیای علم چه خبر؟

تقویم علم؛

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری سقف شیبدار، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۱۱ مرداد  برابر ۱ آگوست را ورق می‌زنیم.

***

هلن هاگ

۱ آگوست ۱۹۰۵ میلادی برابر با ۱۱ مرداد ۱۲۸۴ خورشیدی هلن بتلز ساویر هاگ، اخترشناس کانادایی به‌دنیا آمد. او فاصله ستارگان متغیر را در خوشه‌های کروی فهرست‌بندی و اندازه‌گیری کرد. ستاره‌هایی متغیر به ستاره‌هایی گفته می‌شود که با تغییرات چرخه‌ای درخشندگی که در توده‌های عظیم و متراکم ستارگان واقع در هاله بیرونی کهکشان راه‌شیری یافت می‌شوند. علاقه او به نجوم زمانی اوج گرفت که او شاهد خورشید‌گرفتگی کاملی در سال ۱۹۲۵ بود. کنار کار حرفه‌ای خودش، هاگ همچنین در ترویج نجوم در کانادا پیشتاز بود و به‌مدت ۳۰سال ستونی درباره ترویج نجوم در مجله تورنتو استار نوشت. او اولین زنی بود که رئیس موسسه سلطنتی کانادا شد. سال ۱۹۸۹، رصدخانه موزه ملی علم و فناوری در اتاوا به نام او اختصاص یافت.

ماریا میچل

۱ آگوست ۱۸۱۸ میلادی برابر ۱۱ مرداد ۱۱۹۷ خورشیدی، ماریا میچل، دانشمند آمریکایی و اولین اخترشناس حرفه‌ای ایالات‌متحده به‌دنیا آمد. زمانی‌که او به دنبال علاقه‌ای آماتور بود، در اول اکتبر ۱۸۴۷ با رصد یک دنباله‌دار که اولین‌بار گزارش می‌شد مشهور شد. او همچنین اولین عضو زن انجمن هنر و علوم آمریکا بود. سال ۱۸۵۰ میچل به عضویت مجمع فیلسوفان آمریکا درآمد و در سال ۱۸۶۵ به سمت استادی اخترشناسی کالج واسر (از دانشگاه‌های معروف زنانه آمریکا) رسید.

خالق بالن هوای گرم

۱ آگوست ۱۷۹۹ میلادی برابر با ۱۱ مرداد ۱۱۷۸ خورشیدی، ژاک-اِتیِن مون‌گلفیه به‌دنیا آمد. ژاک-اِتیِن به‌همراه برادرش ژوزف-میشل مون‌گلفیه به‌عنوان خالقان بالن هوای گرم شناخته می‌شوند. برادران مون‌گولفیه، اتین و ژوزف، نخستین‌بار در ۵ ژوئن ۱۷۸۳، اولین بالن بدون سرنشین هوای گرم و در ۱۹ سپتامبر ۱۷۸۳دومین بالن را با حیوانات به نمایش گذاشتند تا بررسی کنند که سفر هوایی برای موجودات زنده ایمن است. پس‌از این دو آزمایش موفق، در ۲۱ نوامبر ۱۷۸۳ میلادی، ژان فرانسوا پیلاتر دو روزیه، استاد فیزیک و شیمی، و مارکیز فرانسوا لوران دآرلاند، اولین پرواز آزاد با بالن سرنشین‌دار انسان را با بالن ساخت این دو برادر محقق کردند. بالن هوای گرم آنها از پاریس بلند شد و درمدت ۲۵ دقیقه ۶ مایل را پیمود و به ارتفاع حدود سه‌هزار پایی رسیدند. تماشاگران شامل بن فرانکلین و پادشاه لوئی شانزدهم بودند و حتی پیشنهاد کردند که از دو زندانی برای آزمایش بالن استفاده شود. اما دو روزیه نمی‌خواست شکوه و عظمت کسانی که اولین‌بار وارد جو می‌شود نصیب دو مجرم شود.

بنیانگذار آکادمی لینچی

۱ آگوست ۱۶۳۰ میلادی برابر با ۱۱ مرداد ۱۰۰۹ خورشیدی، فدریکو چِزی، طبیعت‌شناسی ایتالیایی که آکادمی لینچی را در سال ۱۶۰۳ تاسیس کرد درگذشت. از آکادمی لینچی اغلب به‌عنوان اولین انجمن علمی نوین و کهن‌ترین موسسه علمی اروپا یاد می‌شود. گالیله در سال ۱۶۱۱ ششمین عضو آن بود. چِزی کسی بود که برای اولین‌بار کلمه تلسکوپ را برای ابزار اختراعی گالیله اعلام کرد. در سنین پایین، چزی وقتی به‌طور خصوصی تحصیل می‌کرد به تاریخ طبیعی علاقه‌مند شد و معتقد بود که این دانش باید مستقل و مجزا از فلسفه آموخته و مطالعه شود. او نام آکادمی لینچی را که در ۱۸ سالگی تأسیس کرد، از لینسِئوس اسطوره یونانی گرفت که سیاهگوشی (جانوری از دسته گربه‌سانان) با دید تیزبین است. پس‌از مرگ چِزی در سال ۱۶۳۰ این آکادمی به‌دلیل مشکلات مالی، فعالیت‌هایش را کاهش داد تااینکه کاملا منحل شد. اما بار دیگر در سده نوزدهم کارش را از سر گرفت.