ارزش بازار فارکس چقدر است

بازار فارکس با میانگین گردش مالی روزانه 7.5 تریلیون دلار آمریکا (بر اساس گزارش BIS 2022) بزرگترین بازار مالی جهان است. این رقم عظیم، آن را به بی رقیب ترین و نقدشونده ترین بستر برای مبادلات ارزی تبدیل کرده است.

بازار تبادل ارزهای خارجی، که عموماً با نام فارکس (Forex) یا FX شناخته می شود، ستون فقرات اقتصاد جهانی را تشکیل می دهد. این بازار نقشی حیاتی در تجارت بین المللی، سرمایه گذاری خارجی و ثبات مالی کشورها ایفا می کند. فارکس که به صورت شبانه روزی و بدون وقفه در سراسر جهان فعال است، امکان تبدیل ارزهای مختلف را برای تمامی بازیگران اقتصادی فراهم می آورد. این گستردگی و حجم بالای معاملات، فارکس را به فضایی با فرصت های بی شمار برای معامله گران و سرمایه گذاران تبدیل کرده است. در ادامه این مقاله، به بررسی عمیق ابعاد و ویژگی های این بازار بی نظیر خواهیم پرداخت تا درکی جامع از عظمت و سازوکار آن به دست آوریم.

ارزش واقعی بازار فارکس: آمار و ارقام بر اساس گزارش BIS 2022

درک مقیاس واقعی بازار فارکس نیازمند بررسی دقیق آمار و ارقام است که به طور مستمر توسط نهادهای معتبر بین المللی مانند بانک تسویه حساب های بین المللی (BIS) منتشر می شود. این گزارش ها، تصویری شفاف از حجم معاملات و روند رشد این بازار را ارائه می دهند.

حجم معاملات روزانه فارکس چقدر است؟

بر اساس جدیدترین گزارش سه سالانه بانک تسویه حساب های بین المللی (BIS) که در دسامبر 2022 منتشر شد، میانگین گردش مالی روزانه در بازار جهانی فارکس به رقمی خیره کننده معادل 7.5 تریلیون دلار آمریکا رسیده است. این رقم نسبت به گزارش قبلی BIS در سال 2019 که 6.6 تریلیون دلار بود، رشد قابل توجهی را نشان می دهد و گواهی بر گسترش روزافزون و اهمیت این بازار در اقتصاد جهانی است.

این 7.5 تریلیون دلار صرفاً یک عدد نیست؛ بلکه نمایانگر میزان فعالیت و پویایی بی پایان بازار است. هر معامله در فارکس، خرید یک ارز و همزمان فروش ارزی دیگر است. این حجم عظیم، فرصت های بی شماری برای معامله گران و سرمایه گذاران در سراسر جهان فراهم می آورد و نقش بی بدیلی در تسهیل تجارت بین المللی و جریان های سرمایه ایفا می کند. روند رشد حجم معاملات در سال های اخیر نشان دهنده افزایش مشارکت از سوی تمامی بازیگران بازار، از بانک های بزرگ تا معامله گران خرد، و همچنین پیشرفت تکنولوژی و دسترسی آسان تر به این بازار است.

مفهوم حجم معاملات (Turnover) و تفاوت آن با مارکت کپ (Market Cap) در فارکس

یکی از مفاهیم کلیدی که اغلب در مورد بازار فارکس به اشتباه درک می شود، تفاوت بین حجم معاملات (Turnover) و ارزش بازار یا مارکت کپ (Market Capitalization) است. این دو اصطلاح در بازارهای مالی مختلف معنای متفاوتی دارند و درک صحیح آن ها برای تحلیل دقیق بازار فارکس ضروری است.

در بازار سهام، ارزش بازار (Market Cap) به ارزش کل سهام یک شرکت اشاره دارد که با ضرب قیمت هر سهم در تعداد کل سهام منتشر شده آن شرکت محاسبه می شود. این رقم نشان دهنده ارزش ثابت یا نسبتاً ثابت یک شرکت در یک زمان مشخص است.

اما در بازار فارکس، مفهوم مارکت کپ به معنای رایج آن در بازار سهام وجود ندارد. ارزها، مانند سهام شرکت ها، دارای یک ارزش ثابت یا کل مشخص نیستند. در فارکس، ما با یک جریان مداوم از مبادلات و تبادلات سر و کار داریم. هیچ نهاد مرکزی یا شرکتی وجود ندارد که ارز را منتشر کرده و سهام آن را بفروشد. در عوض، آنچه در فارکس اهمیت دارد، حجم معاملات یا گردش مالی روزانه است. این رقم نشان دهنده میزان پولی است که روزانه در حال دست به دست شدن و مبادله بین ارزهای مختلف است.

به عبارت دیگر، 7.5 تریلیون دلار در فارکس، کل ارزش دارایی های بازار نیست؛ بلکه نشان دهنده حجم بی نظیر فعالیت ها و مبادلات ارزی در یک بازه زمانی 24 ساعته است. این تفاوت در مفهوم، فارکس را از سایر بازارهای مالی متمایز می کند و عظمت آن را در قالب پویایی و نقدشوندگی بی سابقه برجسته می سازد.

بازار فارکس مفهوم ارزش بازار (Market Cap) به معنای بازارهای سهام را ندارد؛ بلکه عظمت آن با حجم معاملات یا گردش مالی روزانه سنجیده می شود که در سال 2022 به 7.5 تریلیون دلار رسیده است.

ستون های عظمت فارکس: نقدشوندگی بی نظیر و مقایسه با سایر بازارها

بازار فارکس نه تنها از نظر حجم معاملات، بلکه از منظر ویژگی های ساختاری نیز بی رقیب است. دو ستون اصلی که عظمت این بازار را تعریف می کنند، نقدشوندگی بی نظیر آن و برتری فاحش آن در مقایسه با سایر بازارهای مالی جهانی است.

نقدشوندگی در بازار فارکس: عاملی برای برتری

نقدشوندگی (Liquidity) به معنای توانایی یک دارایی برای تبدیل شدن سریع به وجه نقد، بدون تأثیر قابل توجه بر قیمت آن است. در بازار فارکس، این مفهوم به اوج خود می رسد. حجم عظیم معاملات روزانه، که به تریلیون ها دلار می رسد، تضمین کننده نقدشوندگی فوق العاده بالاست.

این نقدشوندگی بالا چندین مزیت کلیدی برای معامله گران و بازار به ارمغان می آورد:

1. اسپرد کمتر: تفاوت بین قیمت خرید و فروش یک جفت ارز (اسپرد)، به دلیل رقابت شدید و حجم بالای معاملات، بسیار کم است. این به معنای کاهش هزینه های معاملاتی برای معامله گران است.
2. عدم لغزش قیمت (Slippage): در بازارهای با نقدشوندگی پایین، ممکن است سفارشات معامله گران با قیمتی متفاوت از قیمت مورد انتظار اجرا شوند. در فارکس، به دلیل وجود خریداران و فروشندگان بی شمار در هر لحظه، احتمال لغزش قیمت به حداقل می رسد.
3. ورود و خروج آسان: معامله گران می توانند به راحتی و در هر زمان، موقعیت های معاملاتی خود را باز یا بسته کنند، بدون اینکه نگران پیدا کردن خریدار یا فروشنده باشند.
4. جذب شوک های اقتصادی: نقدشوندگی بالا به بازار فارکس این قابلیت را می دهد که در مواجهه با اخبار اقتصادی مهم یا رویدادهای غیرمنتظره، نوسانات شدید را بهتر جذب کرده و از فروپاشی ناگهانی جلوگیری کند.

نقدشوندگی بی بدیل فارکس، آن را به محیطی ایده آل برای معامله گرانی تبدیل کرده که به دنبال سرعت، کارایی و حداقل تأثیر بر قیمت در هنگام اجرای سفارشات خود هستند.

مقایسه حجم معاملات فارکس با بازارهای مالی دیگر

برای درک بهتر عظمت بازار فارکس، مقایسه آن با سایر بازارهای مالی جهان ضروری است. این مقایسه به وضوح نشان می دهد که چرا فارکس عنوان بزرگترین و نقدشونده ترین بازار مالی جهان را یدک می کشد.

فارکس در برابر بورس اوراق بهادار

بورس اوراق بهادار، که در آن سهام شرکت ها معامله می شود، از بازارهای مهم مالی است، اما حجم معاملات آن در مقایسه با فارکس بسیار ناچیز است. به عنوان مثال، بزرگترین بورس اوراق بهادار جهان، بورس نیویورک (NYSE)، در روزهای پرمعامله، حجم معاملاتی در حدود ده ها میلیارد دلار (مثلاً 22 میلیارد دلار) را تجربه می کند. در مقابل، فارکس با میانگین روزانه 7.5 تریلیون دلار، گستردگی ای تقریباً 340 برابر بزرگتر از NYSE دارد. این تفاوت فاحش، فارکس را در جایگاهی بی رقیب قرار می دهد.

جدول زیر مقایسه ای کلی از حجم معاملات روزانه بین فارکس و برخی از بزرگترین بورس های جهان را نشان می دهد (ارقام تقریبی و برای مقایسه مقیاس ها هستند):

بازار مالی	میانگین حجم معاملات روزانه (تقریبی)
بازار فارکس	7.5 تریلیون دلار
بورس نیویورک (NYSE)	20 – 30 میلیارد دلار
بورس نزدک (NASDAQ)	15 – 25 میلیارد دلار
بورس توکیو (TSE)	5 – 10 میلیارد دلار

فارکس در برابر بازار ارزهای دیجیتال (کریپتوکارنسی)

بازار ارزهای دیجیتال در سال های اخیر رشد چشمگیری داشته و توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. با این حال، از نظر حجم معاملات و نقدشوندگی، هنوز هم فاصله بسیار زیادی با بازار فارکس دارد. در حالی که کل ارزش بازار (Market Cap) ارزهای دیجیتال می تواند در نوسان باشد (مثلاً 1 تا 3 تریلیون دلار برای کل بازار کریپتو در دوره های مختلف)، حجم معاملات روزانه آن ها به ندرت به چند صد میلیارد دلار می رسد. این رقم در مقایسه با 7.5 تریلیون دلار فارکس، بسیار کوچک تر است.

تفاوت در حجم، منجر به تفاوت های مهمی در ماهیت این دو بازار می شود:

• نوسان پذیری: به دلیل حجم کمتر، بازار ارزهای دیجیتال نوسان پذیری بسیار بالاتری دارد. حتی مبالغ نسبتاً کم پول می توانند قیمت ها را به شدت جابجا کنند. این در حالی است که در فارکس، برای ایجاد نوسانات قیمتی قابل توجه، نیاز به حجم بسیار بالاتری از معاملات است.
• ریسک: نوسان پذیری بالاتر در کریپتوکارنسی به معنای ریسک بیشتر برای معامله گران است. فارکس با نوسان کمتر و نقدشوندگی بالاتر، قادر است شوک های اقتصادی را به نحو مؤثرتری جذب کند، که این امر آن را به بازاری با ثبات تر و قابل پیش بینی تر تبدیل می کند.

در نهایت، با وجود جذابیت های خاص هر بازار، فارکس همچنان به عنوان بزرگترین، نقدشونده ترین و بی رقیب ترین بازار مالی جهان شناخته می شود، که فرصت های بی نظیری را برای فعالان اقتصادی فراهم می آورد.

بازیگران اصلی بازار فارکس: ارکان این بازار عظیم

بازار فارکس، برخلاف بسیاری از بازارهای دیگر که ممکن است تحت سلطه چند بازیگر اصلی باشند، از طیف وسیعی از شرکت کنندگان تشکیل شده است. این تنوع در بازیگران، خود عاملی در افزایش نقدشوندگی و گستردگی این بازار است. در ادامه به معرفی مهمترین این بازیگران می پردازیم:

بانک های مرکزی و دولت ها

بانک های مرکزی و دولت ها از تأثیرگذارترین بازیگران در بازار فارکس هستند. وظیفه اصلی آن ها حفظ ثبات اقتصادی، کنترل تورم و مدیریت نرخ ارز کشورشان است. آن ها با ابزارهایی مانند تغییر نرخ بهره، خرید و فروش حجم زیادی از ارزهای خارجی (برای افزایش یا کاهش ارزش پول ملی) و سیاست گذاری های پولی، به طور مستقیم و غیرمستقیم بر بازار فارکس تأثیر می گذارند. ذخایر ارزی هر کشور که توسط بانک مرکزی نگهداری می شود، نیز بخشی از فعالیت های آن ها در این بازار را شامل می شود.

بانک های تجاری بزرگ (بازار بین بانکی)

بازار بین بانکی (Interbank Market) هسته اصلی بازار فارکس است. بانک های تجاری بزرگ و بین المللی مانند دویچه بانک، جی پی مورگان چیس، سیتی بانک و یو بی اس، بخش عمده ای از حجم معاملات فارکس را تشکیل می دهند. این بانک ها نه تنها برای خودشان معامله می کنند، بلکه برای مشتریان بزرگ خود (مانند شرکت های چندملیتی و صندوق های سرمایه گذاری) نیز خدمات مبادله ارز ارائه می دهند. فعالیت های آن ها شامل پوشش ریسک (Hedging)، سفته بازی (Speculation) و تأمین نقدینگی برای بازار است.

شرکت های تجاری و چندملیتی

شرکت های تجاری و چندملیتی که در سطح بین المللی فعالیت می کنند، به طور مداوم برای انجام عملیات خود نیاز به مبادله ارز دارند. واردکنندگان و صادرکنندگان کالا و خدمات، شرکت هایی که در کشورهای خارجی سرمایه گذاری می کنند یا سود خود را از بازارهای بین المللی به کشور خود بازمی گردانند، همگی از طریق بازار فارکس ارز مبادله می کنند. این نیاز عملیاتی آن ها به مبادلات ارزی، بخش قابل توجهی از حجم روزانه فارکس را تشکیل می دهد.

صندوق های پوشش ریسک و شرکت های سرمایه گذاری

این نهادها، که اغلب با سرمایه های کلان فعالیت می کنند، به دو منظور اصلی در بازار فارکس حضور دارند: کسب سود و مدیریت ریسک. صندوق های پوشش ریسک با اتخاذ استراتژی های پیچیده و اغلب با اهرم بالا، به دنبال کسب سود از نوسانات نرخ ارز هستند. شرکت های سرمایه گذاری نیز ممکن است برای متنوع سازی سبد دارایی خود یا محافظت از سرمایه گذاری های بین المللی خود در برابر نوسانات ارزی، در این بازار فعال باشند.

بروکرها و معامله گران خرد (Retail Traders)

در سال های اخیر، با پیشرفت فناوری و گسترش پلتفرم های معاملاتی آنلاین، دسترسی معامله گران خرد (افراد عادی) به بازار فارکس به طور چشمگیری افزایش یافته است. بروکرها (کارگزاران فارکس) نقش واسطه را ایفا می کنند و به معامله گران خرد این امکان را می دهند که با سرمایه های کمتر نیز در این بازار بزرگ شرکت کنند. اگرچه سهم این گروه از کل حجم معاملات نسبت به بانک های بزرگ کمتر است، اما تعداد آن ها رو به افزایش بوده و به پویایی و نقدشوندگی بازار کمک می کنند.

تنوع و گستردگی این بازیگران، اطمینان از عملکرد روان و کارآمد بازار فارکس را فراهم می آورد و آن را به یکی از پویاترین و پیچیده ترین بازارهای مالی جهان تبدیل کرده است.

سهم ارزهای اصلی از حجم معاملات فارکس (آمار به روز 2022)

در بازار فارکس، همه ارزها به یک اندازه معامله نمی شوند. برخی از ارزها به دلیل قدرت اقتصادی کشورهایشان، نقش آن ها در تجارت جهانی، و اعتبار بالایشان، سهم بسیار بیشتری از حجم معاملات را به خود اختصاص داده اند. این ارزها اغلب به عنوان ارزهای اصلی شناخته می شوند. آمار منتشر شده توسط BIS در سال 2022، توزیع سهم این ارزها را به وضوح نشان می دهد. لازم به ذکر است که مجموع درصدها بیش از 100% است زیرا هر معامله فارکس شامل دو ارز می شود و سهم هر ارز در هر دو طرف معامله محاسبه می گردد (یعنی مجموع درصدها به 200% نزدیک می شود).

نمودار زیر درصدی از سهم هر ارز را در کل حجم معاملات روزانه فارکس بر اساس گزارش BIS 2022 نشان می دهد:

ارز	نماد	سهم از کل معاملات (تقریبی)
دلار آمریکا	USD	88%
یورو	EUR	31%
ین ژاپن	JPY	17%
پوند انگلیس	GBP	13%
یوان چین	CNY	7%
دلار استرالیا	AUD	7%
دلار کانادا	CAD	5%
فرانک سوئیس	CHF	5%

دلار آمریکا (USD): پادشاه بی چون و چرای فارکس

دلار آمریکا با سهم تقریبی 88 درصد از کل معاملات فارکس، همچنان پادشاه بلامنازع این بازار است. قدرت بی رقیب دلار در وهله اول به جایگاه آن به عنوان ارز ذخیره جهانی برمی گردد. اکثر کشورها بخش قابل توجهی از ذخایر ارزی خود را به دلار نگهداری می کنند. علاوه بر این، بسیاری از کالاهای اساسی مانند نفت، طلا و سایر مواد اولیه در بازارهای جهانی با دلار قیمت گذاری و معامله می شوند. اقتصاد بزرگ و پویا ایالات متحده و نقش آن در تجارت جهانی نیز از دلایل اصلی این برتری است.

عوامل متعددی بر ارزش دلار تأثیر می گذارند:

• نرخ بهره فدرال رزرو (بانک مرکزی آمریکا): تغییرات در نرخ بهره، یکی از قوی ترین محرک های ارزش دلار است.
• سیاست های اقتصادی و مالی: تصمیمات دولت آمریکا در زمینه بودجه، مالیات و تجارت.
• شاخص های اقتصادی: نرخ تورم، نرخ اشتغال، تولید ناخالص داخلی (GDP) و تراز تجاری.
• پناهگاه امن: در دوران بحران های اقتصادی و سیاسی جهانی، دلار اغلب به عنوان یک پناهگاه امن برای سرمایه گذاران عمل می کند.

یورو (EUR): دومین ارز پرمعامله جهان

یورو با سهم تقریبی 31 درصد، دومین ارز پرمعامله در بازار فارکس است. این ارز، واحد پولی 19 کشور عضو اتحادیه اروپا است و نمایانگر یکی از بزرگترین بلوک های اقتصادی جهان است. قدرت یورو از حجم وسیع تجارت درون منطقه ای و برون منطقه ای اتحادیه اروپا نشأت می گیرد.

عوامل تأثیرگذار بر یورو:

• سیاست های بانک مرکزی اروپا (ECB): تصمیمات مربوط به نرخ بهره و سیاست های پولی ECB.
• وضعیت اقتصادی کشورهای بزرگ منطقه یورو: عملکرد اقتصادی آلمان، فرانسه و ایتالیا به شدت بر ارزش یورو تأثیر می گذارد.
• تورم و صادرات: شاخص های تورم و وضعیت صادرات کشورهای منطقه یورو.
• انسجام سیاسی و اقتصادی اتحادیه اروپا: رویدادهای سیاسی و چالش های اقتصادی درون اتحادیه می توانند بر اعتماد به یورو تأثیر بگذارند.

ین ژاپن (JPY): پناهگاه امن در آسیا

ین ژاپن با سهمی حدود 17 درصد، سومین ارز پرمعامله است. اقتصاد ژاپن، با وجود چالش های جمعیتی، همچنان یکی از بزرگترین و پیشرفته ترین اقتصادهای جهان است که بر پایه صادرات صنعتی قدرتمند بنا شده است. ین اغلب به عنوان یک پناهگاه امن (Safe Haven) در دوره های ریسک گریزی جهانی شناخته می شود، به این معنی که سرمایه گذاران در زمان بی ثباتی های جهانی به سمت آن روی می آورند.

عوامل مؤثر بر ین:

• سیاست های بانک مرکزی ژاپن (BoJ): به ویژه سیاست های کنترل منحنی بازده و نرخ بهره پایین.
• وضعیت صادرات صنعتی: وابستگی شدید اقتصاد ژاپن به صادرات.
• تنش های ژئوپلیتیکی در آسیا: می تواند بر نوسانات ین تأثیر بگذارد.
• نرخ بهره پایین: ژاپن سال هاست که نرخ بهره بسیار پایینی دارد، که این امر آن را به منبعی جذاب برای وام گیری با هزینه کم (carry trade) تبدیل کرده است.

پوند انگلیس (GBP): نقش کلیدی در مرکز مالی لندن

پوند انگلیس با سهمی حدود 13 درصد، چهارمین ارز پرمعامله است. لندن، پایتخت مالی جهان، نقش حیاتی در معاملات پوند ایفا می کند. موقعیت پوند به عنوان واحد پولی یکی از مهمترین مراکز مالی دنیا، به آن اعتبار خاصی می بخشد.

عوامل مؤثر بر پوند:

• سیاست های بانک مرکزی انگلیس (BoE): تصمیمات نرخ بهره و سیاست های پولی.
• شاخص های اقتصادی داخلی: تورم، تولید ناخالص داخلی (GDP)، نرخ بیکاری و وضعیت بازار مسکن.
• رویدادهای سیاسی مهم: مانند برگزیت و انتخابات عمومی، تأثیرات قابل توجهی بر پوند دارند.

فرانک سوئیس (CHF): نماد ثبات و اعتماد

فرانک سوئیس با سهمی حدود 5 درصد از معاملات، به دلیل ثبات اقتصادی بی نظیر سوئیس، سیستم بانکی معتبر و بی طرفی سیاسی این کشور، به عنوان یک پناهگاه امن دیگر شناخته می شود. در زمان های عدم اطمینان اقتصادی یا سیاسی، سرمایه گذاران اغلب به فرانک روی می آورند.

عوامل مؤثر بر فرانک:

• سیاست های بانک ملی سوئیس (SNB): مداخلات گاه و بیگاه برای مدیریت ارزش فرانک.
• ثبات اقتصادی و سیاسی سوئیس: عامل اصلی جذب سرمایه گذاران.
• ذخایر طلای بالا: که به اعتبار این ارز می افزاید.

دلار کانادا (CAD): ارز کالایی با نفوذ نفت

دلار کانادا با سهمی حدود 5 درصد، اغلب به عنوان واحد پول کالایی شناخته می شود. دلیل اصلی این نامگذاری، وابستگی شدید اقتصاد کانادا به صادرات منابع طبیعی، به ویژه نفت خام است. بیشترین صادرات کانادا به ایالات متحده انجام می شود، بنابراین اقتصاد و ارز کانادا به شدت تحت تأثیر اقتصاد همسایه جنوبی خود قرار دارد.

عوامل مؤثر بر دلار کانادا:

• قیمت جهانی نفت خام و سایر کالاها: نوسانات در قیمت این کالاها تأثیر مستقیمی بر CAD دارد.
• وضعیت اقتصادی ایالات متحده: به دلیل روابط تجاری نزدیک.
• سیاست های بانک مرکزی کانادا (BoC): تصمیمات نرخ بهره.

سایر ارزهای مهم

علاوه بر این ارزهای اصلی، ارزهای دیگری مانند دلار استرالیا (AUD) با سهم 7%، یوان چین (CNY) با سهم 7% و دلار نیوزلند (NZD) با سهمی کمتر نیز در حجم معاملات فارکس نقش دارند. یوان چین، با وجود اینکه چین دومین اقتصاد بزرگ جهان است، به دلیل کنترل های دولتی بر نرخ ارز و عدم تبدیل پذیری کامل، هنوز به عنوان یک ارز اصلی به معنای واقعی کلمه در بازار فارکس طبقه بندی نمی شود. این ارزها نیز اغلب تحت تأثیر قیمت کالاها، سیاست های بانک مرکزی و روابط تجاری منطقه ای خود قرار دارند.

درک محاسبه حجم معاملات در فارکس: مفهوم 200%

وقتی در مورد حجم معاملات روزانه بازار فارکس صحبت می کنیم، اغلب با رقم 7.5 تریلیون دلار مواجه می شویم. اما نکته مهمی در نحوه محاسبه این حجم وجود دارد که ممکن است برای برخی گیج کننده باشد: مفهوم 200% یا دو برابر شدن حجم.

دلیل این مفهوم ساده و منطقی است: هر معامله در بازار فارکس شامل دو طرف است. وقتی شما یک جفت ارز مانند EUR/USD را معامله می کنید، در واقع همزمان در حال خرید یورو و فروش دلار هستید. یا اگر USD/JPY را می فروشید، در حال فروش دلار و خرید ین هستید.

بیایید یک مثال واضح بزنیم:

فرض کنید یک معامله گر 100,000 واحد یورو را در برابر دلار آمریکا با نرخ 1.0800 خریداری می کند.

• در این معامله، معادل 100,000 یورو خریداری شده است.
• و همزمان، معادل 108,000 دلار (100,000 * 1.0800) فروخته شده است.

اگر بخواهیم حجم را از منظر هر ارز درگیر در معامله محاسبه کنیم، در واقع یک مبادله به ارزش 100,000 یورو و 108,000 دلار صورت گرفته است. بنابراین، هر معامله ای که صورت می گیرد، از هر دو طرف (خرید یک ارز و فروش ارز دیگر) در مجموع حجم را افزایش می دهد. به همین دلیل، مجموع سهم های هر ارز از کل حجم معاملات (که در بخش قبل اشاره شد) اغلب به حدود 200% می رسد.

وقتی گزارش BIS اعلام می کند که حجم معاملات روزانه 7.5 تریلیون دلار است، این رقم نشان دهنده مجموع ارزش مبادلات از یک طرف (مثلاً فقط ارزش ارزی که خریداری شده یا فقط ارزش ارزی که فروخته شده) است. در واقع، اگر بخواهیم کل فعالیت هر دو طرف مبادله را در نظر بگیریم، می توان گفت که حجم مبادلاتی معادل 15 تریلیون دلار در حال گردش است. اما رقم استاندارد و مورد ارجاع 7.5 تریلیون دلار، بر اساس جمع آوری داده ها از یک طرف هر تراکنش است و به عنوان میانگین گردش مالی روزانه بازار فارکس پذیرفته شده است. این شیوه محاسبه، به ما امکان می دهد مقیاس واقعی فعالیت و نقدشوندگی بازار را به درستی درک کنیم.

عوامل مؤثر بر قدرت و برتری یک ارز در بازار جهانی و فارکس

برتری یک ارز خاص در بازار جهانی و فارکس، اتفاقی نیست، بلکه نتیجه مجموعه ای از عوامل اقتصادی، سیاسی و ساختاری است. ارزهای قدرتمند دارای ویژگی هایی هستند که آن ها را به انتخاب اول برای ذخایر ارزی، معاملات بین المللی و سرمایه گذاری تبدیل می کند:

1. قدرت و ثبات اقتصادی کشور:

   اقتصادی بزرگ، متنوع و با ثبات، پشتوانه اصلی یک ارز قوی است. رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) پایدار، نرخ بیکاری پایین، تورم کنترل شده و محیط کسب و کار جذاب، همگی به اعتماد به ارز ملی کمک می کنند. کشورهایی با اقتصادهای ضعیف یا پرنوسان نمی توانند ارز باثباتی داشته باشند.

2. استقلال و شفافیت بانک مرکزی:

   بانک مرکزی مستقل و شفاف، که تصمیمات پولی خود را بر اساس منافع کلان اقتصادی و بدون دخالت سیاسی اتخاذ می کند، اعتبار ارز را افزایش می دهد. سیاست های پولی قابل پیش بینی و منطقی، سرمایه گذاران را مطمئن می سازد که ارزش پول در آینده حفظ خواهد شد.

3. تراز تجاری مثبت و حساب جاری سالم:

   کشوری که بیشتر از واردات خود، صادرات دارد (تراز تجاری مثبت) و به طور کلی جریان ورود سرمایه به آن بیشتر از خروج است (حساب جاری مثبت)، تقاضا برای ارز ملی خود را در بازارهای جهانی افزایش می دهد. این امر به تقویت ارزش ارز کمک می کند.

4. آزادی مبادلات و عدم دخالت دولتی در نرخ ارز:

   ارزهایی که به طور آزادانه در بازارهای جهانی قابل مبادله هستند و دولت در تعیین نرخ آن ها دخالت مستقیم یا کنترل سرمایه ندارد، بیشتر مورد اعتماد معامله گران قرار می گیرند. این آزادی، نقدشوندگی ارز را تضمین کرده و امکان کشف قیمت واقعی آن را فراهم می آورد. به همین دلیل، با وجود اقتصاد بزرگ چین، یوان هنوز یک ارز اصلی آزاد در فارکس نیست.

5. جایگاه به عنوان ارز ذخیره جهانی:

   وقتی یک ارز توسط بانک های مرکزی سایر کشورها به عنوان بخشی از ذخایر ارزی آن ها نگهداری می شود، جایگاه بین المللی آن به شدت تقویت می گردد. این امر به معنای تقاضای مداوم و وسیع برای آن ارز است و آن را در برابر نوسانات شدید مقاوم تر می کند. دلار آمریکا بارزترین نمونه از این مورد است.

6. ثبات سیاسی و حکمرانی خوب:

   کشورهایی با ثبات سیاسی و حکمرانی قوی، جذابیت بیشتری برای سرمایه گذاری خارجی دارند. عدم اطمینان سیاسی و فساد، می تواند به سرعت باعث فرار سرمایه و کاهش ارزش پول ملی شود.

مجموعه این عوامل است که تعیین کننده قدرت و جایگاه یک ارز در بازار بی کران فارکس و اقتصاد جهانی است. درک این عوامل برای هر معامله گر یا تحلیلگر بازار ارز بسیار حیاتی است.

یک نکته مهم: درک صحیح از اخبار مالی (جفت ارزها، نه ارزهای تک)

در دنیای اخبار مالی، اغلب با عناوینی مانند دلار تقویت شد یا یورو تضعیف شد مواجه می شویم. اگرچه این عبارات در زبان عامیانه و برای ساده سازی قابل قبول هستند، اما از نظر فنی در بازار فارکس، دقیق نیستند و می توانند باعث سوءتفاهم شوند.

نکته کلیدی در بازار فارکس این است که شما همیشه با جفت ارز سروکار دارید. در فارکس، هرگز یک ارز به تنهایی معامله نمی شود؛ بلکه همواره ارزش یک ارز در مقایسه با ارز دیگر سنجیده می شود. مثلاً وقتی صحبت از EUR/USD می شود، منظور ارزش یورو در برابر دلار آمریکاست.

بنابراین، عبارت دلار گران شد بدون ذکر اینکه در برابر کدام ارز گران شده، مبهم است. دلار ممکن است در برابر ین ژاپن (USD/JPY) قوی شده باشد، اما همزمان در برابر یورو (EUR/USD) ضعیف شده باشد. این به معنای آن است که ارزش دلار نسبت به ین افزایش یافته، در حالی که ارزش آن نسبت به یورو کاهش یافته است.

این مفهوم اساسی برای معامله گران بسیار مهم است. همیشه باید به یاد داشت که:

• تقویت یا تضعیف یک ارز، همیشه نسبت به ارز دیگری تعریف می شود.
• تمرکز صرف بر یک ارز و چشم پوشی از جفت آن، می تواند منجر به تصمیم گیری های نادرست در معاملات شود.
• خبرهای مالی را باید با این دیدگاه تحلیل کرد که هر خبر چگونه بر رابطه بین دو ارز در یک جفت ارز خاص تأثیر می گذارد.

درک این نکته به شما کمک می کند تا تحلیل های دقیق تری داشته باشید و از سردرگمی های رایج در تفسیر اخبار مالی جلوگیری کنید.

نتیجه گیری

بازار فارکس، با حجم معاملات روزانه 7.5 تریلیون دلاری (بر اساس گزارش BIS 2022)، بی شک بزرگترین و نقدشونده ترین بازار مالی جهان است. این عظمت بی نظیر نه تنها فرصت های بی شماری برای معامله گران و سرمایه گذاران فراهم می کند، بلکه نقش حیاتی در تسهیل تجارت بین المللی و حفظ ثبات اقتصاد جهانی ایفا می کند. نقدشوندگی فوق العاده بالا، اسپرد کم، و امکان ورود و خروج آسان، فارکس را از سایر بازارهای مالی متمایز می سازد و آن را به پلتفرمی ایده آل برای مبادلات ارزی تبدیل کرده است.

بازیگران متنوعی از بانک های مرکزی و دولت ها گرفته تا بانک های تجاری بزرگ، شرکت های چندملیتی، صندوق های سرمایه گذاری و معامله گران خرد، همگی در این بازار فعال هستند. دلار آمریکا، یورو، ین ژاپن، پوند انگلیس، فرانک سوئیس و دلار کانادا، ارزهای اصلی هستند که بخش عمده ای از حجم معاملات را به خود اختصاص داده اند و هر کدام تحت تأثیر عوامل اقتصادی و سیاسی خاصی قرار دارند. درک نحوه محاسبه حجم معاملات (مفهوم 200%) و اهمیت معامله با جفت ارزها، از اصول اساسی برای فعالیت در این بازار است.

این بازار پویا و قدرتمند، نه تنها بازتابی از سلامت اقتصادی کشورهاست، بلکه بستر لازم برای توسعه روابط تجاری و مالی بین المللی را نیز فراهم می آورد. برای معامله گران، حجم بالا و نقدشوندگی بی نظیر فارکس به معنای فرصت های بیشتر، هزینه های کمتر و امکان اجرای سریع تر معاملات است.

برای یادگیری بیشتر درباره سازوکار پیچیده و در عین حال هیجان انگیز فارکس، توصیه می کنیم مقالات آموزشی ما را دنبال کنید. اگر آماده اید که دانش خود را به عمل تبدیل کنید، می توانید همین امروز یک حساب دمو (آزمایشی) افتتاح کرده و مهارت های معاملاتی خود را بدون ریسک محک بزنید. سوالات و نظرات خود را نیز می توانید در بخش دیدگاه ها با ما در میان بگذارید تا به آن ها پاسخ دهیم.