بهاریه ای از هوشنگ مرادی کرمانی/نوروز در تاریکی سینما

به گزارش خبرگزاری سقف شیبدار، در سال هایی که فضای مجازی بر زندگی بسیاری از آدم ها سیطره نینداخته بود، در کنار دیدوبازدیدهای خانوادگی روزهای نوروز، سینما یک سرگرمی جذاب برای کسانی بود که تعطیلات برایشان حوصله سربر می شد. این سرگرمی هنوز هم در نوروز جذابیت دارد بخصوص برای گروهی که موقعیت سفر رفتن را پیدا نمی کنند.

این تفریح خانوادگی حدود سه دهه قبل سوژه ای برای بهاریه هوشنگ مرادی کرمانی شد که در یک نشریه سینمایی به چاپ رسید.

به گزارش سقف شیبدار،این نویسنده، نوروز 1375 در مجله «فیلم» داستان کوتاهی با نام «نوروز در تاریکی سینما» در قالب بهاریه داشت که آن را از مجموعه داستان در دست نگارش «هنر برای هنر» معرفی کرده بود.

این داستان را در ادامه می خوانید:

«بابا جلوجلو می آمد و زن و بچه هاش لباس عید پوشیده، به دنبالش می آمدند. می شد فهمید که توی خانه چه حرف هایی زده اند:

– وای! دلمان پوسید. هرجایی که قرار بود برویم، رفتیم. کسی هم نیست که عید دیدنی بیاید خانه ما. بیا بچه ها را ورداریم و برویم سینما.

– مامان راست می گوید، خسته شدیم از بس توی خانه نشستیم و به در و دیوار چشم دوختیم. برویم سینما.

– بابا تو را خدا قبول کن. قول می دهیم که توی سینما چیزی نخواهیم.

– از همین آجیل های عید می بریم توی سینما می خوریم.

– شیرینی هم می بریم که ساندویچ نخریم.

– خب مرد، نگذار این قدر بچه ها عجز و التماس کنند. بعد از یک سال بشوروبمال و درس و مشق بچه ها و حرص و جوش خوردن، یک بار هم ما را ببر سینما.

– کدام سینما؟

– همین سینما درخشان.

– فیلم خنده داری دارد.

– برویم یک خرده بخندیم.

– باشد، لباس هایتان را بپوشید.

– هورررا!

بابا جلوجلو آمد دَم گیشه، دولا شد و از سوراخی گیشه آقای انوری را نگاه کرد.

– شش تا بلیت. سه تاش بچگانه باشد.

– بلیت بچگانه نداریم.

بچه ها مادر را می کشیدند و می بردند دم ویترین که عکس های فیلم را نشانش بدهند. عکس ها درهم و برهم و قروقاتی بود. آدم های توی عکس ها یک جور و یک دست نبودند. دو تا آدم چاق که داشتتند کَل و کُشتی می گرفتند. پسر و دختر خوشگل و ترگل ورگلی توی جنگل می دویدند. یک جا هم دست های همدیگر را گرفته بودند، دختر آواز می خواند. عکسی هم از پسری بود که بسته بودندش به کنده ی درختی، روی چشم هایش را هم با دستمال بسته بودند و می خواستند تیربارانش کنند.

مادر لب و لوچه اش را کشید تو هم.

– اسم فیلمش چیه؟

– دو ناقلا.

– کدامشان دوناقلا هستند؟

بابا گفت:

– بروید تو، الان فیلم شروع می شود.

آن سال عید، مردم شاد و شنگول می آمدند که یک خرده بخندند و دلشان باز شود. ولی وقتی از سینما بیرون می آمدند، چشم های سرخ و ورم کرده شان نشان می داد که گریه بسیار کرده اند. آنهایی که دم سینما بودند و هنوز تو نرفته بودند خیال می کردند تماشاگران از بس خندیده اند به گریه افتاده اند و این سرخی و ورم چشم ها بابت اشک هایی است که از زور خنده بیرون زده است. ولی خود تماشاگران فیلم دیده خوب می دانستند که از این خبرها نبوده و توی تاریکی سینما از زور غصه هق وهق کرده اند و آب غوره گرفته اند.

مردم با دل خوش می رفتند توی سینما و با گریه بیرون می آمدند. بچه ها دمغ و غرغرکنان و پا به زمین کوبان که:

– یعنی چه؟ این کجایش خنده دار بود؟

– اصلا خنده دار نبود، درام بود. ما می خواهیم بخندیم.

– لااقل یک چیزی بخر بخوریم. سینمامان که این جوری شد.

«رضا غارغارو» آدم شرّی بود. همیشه ی خدا سر فلکه مردم را دور خودش جمع می کرد و با یکی دست به یقه می شد و داد و هوار می کرد. ما به داد و هوار کردن می گوییم «غار غار» کردن. روی همین حساب اسمش را گذاشته بودیم «رضا غارغارو».

رضا غارغارو آمده بود سینما که بخندد، به گریه افتاده بود و آمده بود بیرون. یقه بلیت پاره کن سینما را گرفت و غار غار کرد که:

«این چه بساطی است که راه انداخته اید. چرا بیرونتان با تویتان فرق می کند؟ دَم سینما می نویسید دو ناقلا، ما هر چه انتظار کشیدیم دوناقلا ندیدیم. پول ما را بدهید.» مدیر سینما به داد بلیت پاره کن رسید. دست رضا غارغارو را گرفت و کشیدش کنار:

– چیه، چرا معرکه گرفتی؟

– اسم این فیلم چیه؟

– اسمش هست دو ناقلا. فرمایشی بود؟

– ما رفتیم تو سینما دو تا ناقلا ندیدیم. پسر و دختری عاشق شده بودند. پسر آس و پاس بود پدر دختر آدم کِنسی بود و دخترش را به او نمی داد. پسر و دختر هی گریه کردند و برای هم آواز خواندند و عاقبت پدر دختر از دست پسر عاشق به تنگ آمد و دخل او را آورد و دخترش هم زهر خورد و کلک خودش را کند، این ها کجاشان ناقلا بود؟ مگر آدم عاشق هم ناقلا می شود؟

– ببینم اسم دختره تو فیلم چی بود؟

– اسمش… ش. اسمش بود «دوناتلا». جوان عاشق و پدر و مادرش صدا می کردند «دوناتلا».

– فیلم ایرانی بود؟

– نه خارجی بود.

– تو زبان خارجی بلدی؟

– نه.

– پس بدان که خارجی ها به «ناقلا» می گویند «ناتلا». این آگهی که ما دم سینما زدیم به زبان ایرانی است. اما توی فیلم آن ها به زبان خودشان حرف می زنند.

– رضا غار غارو که هم کمی قانع شده بود و هم جلوی جماعت از رو رفته بود پشت گوشش را خاراند و گفت:

– چرا به دختر می گفتند «دوناتلا» و نمی گفتند «ناتلا».

– خب معلوم است برای این که آن ها دو نفر بودند. تو پسر عاشق را به حساب نمی آوری. یک پسر و یک دختر چند نفر می شوند؟

– دو نفر.

– بارک الله، قربان آدم چیزفهم. پس می شود «دوناقلا»! به سلامت، خوش آمدی.

مدیر سینما عرق پیشانی اش را پاک کرد و آمد تو سینما و زیر لب به پخش کننده فیلم که در تهران بود فحش های ناجور داد.

– فلان فلان شده با این بدقولی اش امسال عید پدر ما را درآورد.

قرار بود فیلم کمدی آقای اسکناس یا صد کیلو داماد هدیه عید نوروز سینما درخشان باشد که هیچ کدامش نرسیده بود. مدیر سینما از یک ماه مانده به عید توی بلندگو گفته بود که «مژده به همشهریان عزیز، هدیه نوروزی مدیریت این سینما به شما. فیلمی است سراسر خنده» حالا نمی دانست چه کند؟ این بود که رفته بود فیلم ایتالیایی آن جوری از ته انبار کشیده بود بیرون و به من که آگهی نویس سینما بودم گفته بود: «بنویس فیلم دیدنی دوناقلا، هدیه عید نوروز».

دو سه روز که از نمایش فیلم گذشت گوش به گوش رسید که این فیلم گریه آور است و اسمش قلابی است. یکهو سینما خلوت شد و بلیت فروش بنا کرد به مگس پراندن.

مدیر سینما هی تلگراف میزد به تهران که: «فوری کمدی فرستید»، کسی به دادش نمی رسید. پاک ناامید شده بود که کم کم سر و کله عاشق های شهر پیدا شد. سینما پر از عاشق شد. انواع و اقسام عشق ها. تو تاریکی از صدای هق هق گریه و آه و ناله سوزناک، بالا کشیدن بینی، بوی عطرهای جوراجور، و برق دستمال های سفید اشک پاک کن غوغا برقرار بود. مدیر سینما، بلیت فروش، بلیت پاره کن، نظافت چی، آگهی نویس، کنترل چی، همراه تماشاگران عاشق بارها و بارها فیلم دوناقلا را دیدند و همراه با عاشقان گریه کردند. البته پول هاشان را می گرفتند. سانس آخر شب از همه سانس ها شلوغ تر بود. عاشق ها که موقع بیرون آمدن از سینما گریه خوبی کرده بودند و سبک شده بودند، زیر لب می گفتند: «شهر ما این همه عاشق دارد و ما فکر می کردیم فقط خودمان عاشقیم. چقدر زیباست که همه عاشق ها سلیقه های جوراجورشان را کنار بگذارند و هفته ای یک روز در یک جا جمع بشوند و گریه کنند و حال همدیگر را بپرسند!»

مدیر سینما که کار و کاسبی اش رونق گرفته بود، توی سالن انتظار قدم می زد و می گفت: «بعد از سال ها سینماداری تازه دارم این جماعت را می شناسم. خنده می خواهند چه کار؟» »

22057