درس هایی که باید از حملات سایبری سال گذشته گرفته شود

آفتاب نیوز :

امنیت سایبری زیرساخت های هر کشوری با وجود مولفه های قدیمی، سست و آسیب پذیر شده و به پنجره ای برای نفوذ هکرها و بروز حملات سایبری تبدیل می شوند؛ این موضوع هشداری برای مدیران و متولیان حفظ امنیت سایبری کشور است و این سوال را مطرح می کند که در سال گذشته چقدر اقدامات پیشگیرانه و محافظتی تاثیرگذار برای اطلاعات حیاتی کشور و سازمان های مهم انجام شده است؟

کارشناسان بر این باور هستند تمرکز بر امنیت نه به اندازه کافی و شاید کمتر از مقداری که باید بوده است و اشکال هم آنجاست که امنیت در حوزه فناوری اطلاعات بیشتر با فرآیندها و روش ها پیاده می شود نه با تجهیزات؛ اشتباهی که عموما در میان مصرف کنندگان چه دولتی و خصوصی در این زمینه وجود دارد، این است که گمان می کنند اگر تجهیزات خوب و تایید شده بگیرند، امنیت شبکه ها تامین خواهد شد.

با این حال در سالی که گذشت برخی از سایت ها و منابع مهم مانند سایت وزارت علوم، سایت بنیاد شهید، جایگاه های سوخت مورد حملات سایبری قرار گرفتند. ابتدای تابستان سال گذشته یک گروه هکری مدعی شد سرورهای بنیاد شهید و امور ایثارگران را هک کرده و همه سیستم ها و اطلاعات و  Backupهای ستاد مرکزی را حذف کرده است که با گشت مدت زمانی، بنیاد شهید و امور ایثارگران طی بیانیه ای حمله هکری به سرورهای آن بنیاد را تایید کرد.

موضوعی که رییس سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران پس از چند روز با اشاره به هک سایت این سازمان اعلام کرد که این هک آن ها را به قبل از هوشمندسازی برگرداند.

همچنین یک شرکت ارایه دهنده خدمات تاکسی های اینترنتی(تپسی) هم هک شد. ماجرا از این قرار بود که یک گروه هکری با هویت معلوم به اطلاعات تعدادی از خدمات گیران شرکت تاکسی اینترنتی تپسی دسترسی پیدا کردند که به دنبال شکایت این شرکت از این گروه هکری اقدامات قضایی انجام شده و منبع آلودگی برطرف شد.

البته ماجرا به اینجا ختم نشد چراکه با آغاز مهرماه سایت وزارت علوم از دسترس خارج شد که پس از ساعاتی این وزارتخانه با انتشار اطلاعیه ای حمله هکری به سامانه وزارت علوم تایید و اعلام کرد این حمله با هوشیاری فنی کارشناسان دفع شد.

با گذشت سه ماه از این موضوع در روزهای پایانی فصل پاییز در برخی پمپ بنزین ها اختلال رخ داد. سازمان پدافند غیرعامل کشور در اطلاعیه ای اعلام کرد در این تاریخ نزدیک به 3800 جایگاه سوخت در سراسر کشور از مجموعه 4396 جایگاه از طریق نفوذ سایبری در سامانه IPC دچار اختلال شد و ادامه کارکرد آن ها از طریق کارت سوخت امکان پذیر نبود.

البته به فاصله دو هفته بار دیگر اطلاعات کاربران یک شرکت دیگر در اختیار هکرها قرار گرفت. در واقع یک گروه هکری ادعا کرد همه داده های اسنپ فود؛ شامل اطلاعات بیش از 20 میلیون کاربر و 880 میلیون سفارش را به دست آورده است.

این گروه هکری پیش از مذاکره با اسنپ فود اقدام به فروش اطلاعات کرد و شرکت اسنپ فود هم اعلام کرد حداکثر تلاش خود را برای جلوگیری از انتشار داده های کاربران، از طریق مذاکره با این گروه هکری، انجام می دهد.

با نزدیک شدن به پایان سال سایت خانه ملت (خبرگزاری مجلس شورای اسلامی) هم هک شد. روابط عمومی مجلس ساعتی پس از بروز این مشکل، با صدور اطلاعیه ای درباره از دسترس خارج شدن سایت های مجلس اعلام کرد که ابعاد این موضوع توسط تیم های فنی کارشناسی در حال بررسی است. بررسی اولیه این تصاویر نشان می دهد که برخی از این اسناد دستکاری شده و غیرقابل استناد است. به این صورت که هکرها احتمالا از طریق دسترسی محدود به برخی اسناد، اسناد واقعی را دستکاری کرده اند.

بنابراین به دلیل اینکه داده های شخصی و حافظت از آن یکی از مهم ترین موضوعات در استفاده از ابزارهای الکترونیکی است و حملات سایبری متعددی در سال گذشته انجام شد، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به عنوان یکی از متولیان این بخش از لایحه صیانت و حفاظت از داده های شخصی برای حمایت از حریم خصوصی کاربران فضای رونمایی کرد.

با توجه به اینکه سرویس های مجازی هر روز در حال رشد هستند، کسانی که اطلاعات شهروندان را نگه می دارند باید از قبل فرآیند شفاف سازی را انجام دهند و دسترسی هکرها به اطلاعات مردم کار مشکلی باشد، درنتیجه باید ضریب حریم خصوصی را به نحو قابل توجهی افزایش داد و قانون گذار تلاش کند از آسیب های این فضا پیشگیری کند.

اگرچه در طول یک سال گذشته اقدامات مهمی برای تصویب هرچه سریع تر این لایحه از سوی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و سایر نهاد ها انجام شده اما به نظر می رسد با توجه به تجربه وقوع چندباره حملات سایبری و در اختیار گرفتن اطلاعات کاربران نزد هکرها، باید هرچه زودتر وضعیت لایحه مذکور مشخص شود.