طرح 2 دولتی؛ راهکار عملی یا مفر آمریکا؟

آمریکایی ها اگرچه می دانند طرح 2 دولتی اجرایی نیست ولی برای ترمیم وجهه خود و فرار از زیر بار فشار افکار عمومی و نیز ایجاد موقعیتی برای نقش آفرینی در مساله غزه این طرح را مجدداً مطرح کرده اند.

به گزارش سقف شیبدار، مهدی بختیاری در یادداشتی در وطن امروز چنین نوشت: ارایه طرح 2 دولتی که آمریکایی ها در حاشیه اجلاس امنیتی مونیخ مطرح کردند، آن هم در حالی که ایالات متحده بزرگ ترین پل هوایی را بین واشنگتن و تل آویو (برای تجهیز هرچه بیشتر اسراییل در جنگ توفان الاقصی) راه اندازی کرده، راهکاری سیاسی با هدف کاهش فشارهای بین المللی بر آمریکا به جهت مواضع آن در این جنگ است.

آمریکایی ها بهتر از هر کس دیگری می دانند راهکار 2 دولتی لااقل در این مقطع امکان اجرا ندارد. صهیونیست ها هم که از ریشه با آن مخالفند و مقامات دولتی آنها از جمله اسحاق هرتزوگ، رییس این رژیم و بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر صهیونیست ها علیه آن موضع گرفتند و اعلام کردند به هیچ وجه با این طرح موافقت نخواهند کرد.

طرح 2 دولتی و موافقت با تشکیل کشور فلسطین در خاک فلسطین چند دهه قبل زمانی که چپگراها در این رژیم بر سر قدرت بودند شاید قابل فکر کردن بود اما آن جریان سال هاست دیگر هیچ قدرتی در ساختار سیاسی اسراییل ندارد و الان دور، دور راست های افراطی است که بخش بزرگی از دولت را هم در اختیار دارند و از ابتدا به دنبال سیاست های سختگیرانه تر نسبت به فلسطینی ها بودند.

از طرف دیگر مردم فلسطین بنا بر آمارها با طرح 2 دولتی مخالفند و همه فلسطین از بحر تا نهر را حق مسلم خودشان می دانند. طرح 2 دولتی یا 2 کشوری البته طرح جدیدی هم نیست و شروع آن به سال 1947 یعنی پیش از تشکیل رژیم صهیونیستی بازمی گردد که طبق طرح سازمان ملل، قرار بود کشور فلسطین به 2 کشور عربی و یهودی تقسیم شود، به طوری که 55 درصد این سرزمین به یهودیان و 45 درصد دیگر به فلسطینی ها تعلق یابد.

مشخص است این طرح از ابتدا طرحی ظالمانه برای گرفتن خاک مردم فلسطین و دادن آن به اشغالگران بود اما با این حال، رژیم صهیونیستی به تصرف 55 درصد کشور فلسطین بسنده نکرد و به اشغالگری ادامه داد، به گونه ای که تمام سرزمین فلسطین، جز نوار غزه و کرانه باختری به اشغال یهودیان درآمد اما بازهم اشغالگری صهیونیست ها ادامه یافت تا جایی که کرانه باختری نیز تحت کنترل آنها قرار گرفت.

همانطور که گفته شد، طرح 2 دولتی از ابتدا مخالفان زیادی داشت، هرچند در مقطعی مثل اوایل دهه 90 میلادی در مذاکرات اسلو که سازمان آزادی بخش فلسطین (ساف) با رژیم صهیونیستی انجام داد، به نتایج محدودی رسید اما مخالفت شدید جامعه صهیونیست ها با همان طرح که به ترور و هلاکت اسحاق رابین نخست وزیر به دست «ایگال عمیر» (صهیونیست راستگرا) منجر شد، بزرگ ترین مانع آن بود.

همین مخالفت ها بود که موجب شد روند ادامه مذاکرات اسلو که قرار بود بعدا درباره تعیین مرزها، مساله آوارگان، موضوع آب و… ادامه یابد  کم کم به بهانه ای برای سنگ قلاب کردن دولت خودگردان فلسطین تبدیل شد.

فلسطینی های زیادی به یاد دارند همین مساله به رسمیت شناختن 2 طرف هم نه تنها به بهبود وضع آنها (بویژه فلسطینی های ساکن کرانه باختری) نینجامید، بلکه طبق آمارها و گزارش ها، وضع آنها روز به روز بدتر هم شد و انباشت همین خراب تر شدن اوضاع بود که به انتفاضه دوم یعنی انتفاضه الاقصی در سال 2000 انجامید.

حالا بعد از نزدیک به 3 دهه، توفان الاقصی بازهم بروندادی از خشم انباشته فلسطینی هایی بود که در وضعیتی به مراتب بدتر از قبل قرار داشتند.

در حالی که در 140 روز گذشته از تجاوز اسراییل به غزه، 30 هزار نفر از مردم بی دفاع (عمدتا زنان و کودکان) به شهادت رسیده اند، همه دنیا آمریکا را مهم ترین و اصلی ترین پشتیبان صهیونیست ها می دانند که دستش تا بازو به خون فلسطینی ها آلوده است. عملکرد آمریکا در جنگ توفان الاقصی و حمایت از جنایات بی سابقه اسرییل در طول این 8 دهه، خشم افکار عمومی حتی در غرب را هم به شکلی بی سابقه علیه آنها برانگیخته است.

از طرف دیگر فرسایشی شدن جنگ نیز به ضرر صهیونیست هاست و آمریکایی ها هم نمی خواهند در آستانه انتخابات ریاست جمهوری آغازگر جنگی جدید در منطقه باشند.

کشورهای خاین عرب نیز گرچه در اصل و باطن خود به دنبال روابط با رژیم صهیونیستی هستند اما میزان جنایات این رژیم در غزه به حدی است که نه تنها فرصت ابراز این علاقه برای شان سلب شده، بلکه آنها را به فشار ظاهری به بزرگ ترین حامی اسراییلی یعنی آمریکا نیز مجبور کرده است.

با این تفاسیر، آمریکایی ها اگرچه می دانند طرح 2 دولتی اجرایی نیست ولی برای ترمیم وجهه خود و فرار از زیر بار فشار افکار عمومی و نیز ایجاد موقعیتی برای نقش آفرینی در مساله غزه این طرح را مجدداً مطرح کرده اند. به گفته پایگاه خبری Axios، جو بایدن، رییس جمهور آمریکا قصد دارد بعد از جنگ غزه، یک معامله بزرگ را در خاورمیانه رقم بزند.

جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید می گوید: «راهبرد دولت بایدن برای بعد از جنگ غزه این است که روابط اسراییل و عربستان، عادی شود و از این راه به سمت تشکیل کشور مستقل فلسطین حرکت کنیم». طرح 2 دولتی موجب اختلاف در داخل رژیم صهیونیستی نیز خواهد شد، هرچند مخالفان آن یعنی راستگراها فعلا دست بالاتر را دارند و همین دست بالا، عملی بودن آن را به محاق برده است.

پایان خبر سقف شیبدار