ماجرای خواستگاری علی حاتمی از زری خوش کام، قهر فردین با آن ها و مهریه 500 هزارتومانی

مهسا بهادری: از حاتمی ها گفتن چندان کار آسانی نیست، مخصوصاً اگر گفتنی ها زیاد باشند و شنیدنی . پدر خانواده علی حاتمی است کسی که کارگردانی اش بی بدیل بود و خودش یکه تاز دیالوگ نویسی تا جایی که حتی نسل z هم با «هزاردستان» او آشنایی دارد. مادر خانواده زری خوش کام، بازیگری به نام که پیش و پس از انقلاب بود. دختر خانواده هم که لیلا حاتمی است و بازیگری اش را دیده ایم.

شب گشته به تاریخ بیست وهفتم اردیبهشت 1403 خورشیدی، زری خوشکام در سن 77 سالگی دارفانی را وداع گفت و حالا شاید از همان «هزار دستان»ی که اول ماجرا از آن صحبت کردیم، چندتن، آن هم به تعداد انگشت های یک دست در قید حیات باشند.

دوری سی ساله از سینما

او که پیش از انقلاب به خاطر خانه و خانواده و پس از تولد تنها فرزندشان لیلا در مهرماه سال 51 عملاً از سینما کنار کشید و تا قبل از انقلاب تنها در یک نقش یعنی نقش خانم عزت الدوله در سریال «سلطان» صاحبقران ظاهر شد.

این بازیگر قدیمی بعد از ازدواج با علی حاتمی به زهرا حاتمی معروف شد و در همه جا به همین نام خوانده میشد. ترجیح داده بود تنها با همسرش کار کند، بعد از انقلاب، بخاطر ارشاد و سخت گیری ها تا سی سال هیچ فعالیتی انجام نداد.

روایت خودش از این ماجرا اما احساس ناراحتی را بیش تر می کند: «حضور دوباره در سینما آرزوی من بود. اصلا نمی توانستم از سینما دور باشم. 30 سال اصلا اجازه نداشتم جلو دوربین بیایم. مرا ممنوع الچهره کرده بودند.

ماجرای آشنایی و خواستگاری خوشکام با علی حاتمی

خوشکام در مصاحبه ای روایت می کند که آشنایی اش با و علی حاتمی از اواخر سال 49 آغاز شد. محمدعلی فردین در تدارک تهیه فیلم «مترسک» بود که کارگردانی آن بر عهده علی بود، روزی از طرف آقای فردین به دفتر کارشان دعوت شدم. برای اولین بار آقای حاتمی را در آنجا دیدم. این دیدار صرفا جلسه معارفه و آشنایی بود و خیلی جدی درباره کار صحبت نکردیم؛ حتی خلاصه قصه را هم برای من تعریف نکردند. جلسه به دلیل دندان درد علی حاتمی و قرار دندان پزشکی ایشان نیمه کاره ماند و مابقی صحبت ها به جلسه بعدی موکول شد. در جلسه دوم آقای حاتمی قصه را برایم تعریف کردند؛ خیلی خوشم آمد، اما گفتم این روزها درگیر کار آقای میرلوحی در اسالم هستم. ایشان هم اطمینان دادند که لوکیشن «مترسک» قرار است همان جا باشد.

دو، سه روز بعد به محل استقرار تیم تولید «مترسک» دعوت شدم. قرار بود بخشی از صحنه های مربوط به حضور من فیلم برداری شود. بخش هایی از کار گرفته شد و همه چیز طبق برنامه به خوبی و خوشی پیش رفت. فردای آن روز اما آقای حاتمی سر صحنه نیامد و فقط آقای شیرازی، من، آقای کسبیان و یکی، دو نفر دیگر سر صحنه حاضر شدیم، من گفتم تا زمانی که کارگردان نباشد، کار نمی کنم. وسایل را جمع کردیم و به هتل برگشتیم. موقع شام آقای حاتمی سوال کردند که چرا کار نکردید و من هم گفتم تا کارگردان نباشد، من کار نمی کنم، اگر قرار است کار بدون حضور شما انجام شود به من هم بگویید تا درباره ادامه همکاری تصمیم بگیرم. گفتند راجع به این موضوع بعد از شام و کنار ساحل صحبت کنیم. آن شب توضیح دادند که دلیل غیبت امروزشان اختلاف نظر کوچکی با فردین بوده که برطرف شده و از فردا همه چیز طبق روال پیش خواهد رفت. با اطمینان از حضور آقای حاتمی، طبق برنامه پنج صبح از خواب بیدار شدیم و به سمت لوکیشن حرکت کردیم. آن زمان همه چیز؛ از گریم گرفته تا وسایل و لباس و… برعهده بازیگر بود. سر صحنه بعد از هماهنگی لباس که خود آقای حاتمی و کامران قدکچیان برعهده داشتند، نوبت به کلاه گیس که رسید، من متوجه شدم فراموش کرده ام آن را از هتل بردارم. فاصله لوکیشن تا هتل حدود یک ساعت ونیم بود.

آقای حاتمی بلافاصله از آقای افشار (مدیر تهیه) خواستند که هرچه سریع تر کلاه گیس من را از هتل بیاورند. منتظر بازگشت آقای افشار بودیم که در همین حین آقای فردین به لوکیشن رسیدند و گفتند چرا کار نمی کنید، همه چیز که حاضر است؟ آقای حاتمی ایشان را کنار کشیدند و در حال توضیح برای دلیل این تعلل بودند که یک دفعه صدای آقای فردین بلند شد که «معلوم است وقتی کارگردان بازیگرش را تا 12 شب می برد لب دریا، بازیگر یادش می رود که کلاه گیسش را بیاورد». خلاصه اینکه آن روز اوج عصبانیت آقای فردین بود و گفتند اصلا بساط فیلم را جمع کنید. همه ما ناراحت از اینکه کار انجام نمی شود، چاره ای نداشتیم جز اطاعت از ایشان. همه وسایل و گروه را جمع کردیم و طبق دستورشان همان روز به سمت تهران حرکت کردیم. خودشان که درگیر فیلم آقای مقدم بودند، همان جا ماندگار شدند.

مهریه 500 هزار تومانی و قهر فردین

من به همراه علی حاتمی و کامران قدکچیان به سمت تهران حرکت کردیم. در میانه راه برای رفع خستگی پیاده شدیم و در حال قدم زنی بودیم که آقای حاتمی بی مقدمه به من گفتند: «زن من میشی؟» لحن و فضای طنز کلامشان را حس کردم و من هم در پاسخ به شوخ طبعی ایشان بلافاصله گفتم: «بله». از فردای روزی که به تهران برگشتیم، حدود یک هفته تا 10 روز برای آشنایی بهتر با هم قرار ملاقات و شناخت بیشتر داشتیم، من هم درباره احساسم نسبت به حاتمی به اطمینان رسیدم و در نهایت ایشان به شکل جدی اعلام کردند که قصد دارند برای خواستگاری به خانه مان بیایند.

ایشان به خواستگاری آمدند، خانواده شروطی را گذاشتند که علی با جان و دل قبول کرد؛ پدر از او خواست که دیگر فعالیتی در سینما نداشته باشم و ایشان هم قبول کردند که فقط در فیلم های خودشان حضور داشته باشم.

درواقع قبل از ازدواجم، فقط حدود یک سال در سینمای ایران کار کردم. سال 50 که ازدواج کردم، انقلابی در خودم به وجود آوردم. ما می خواستیم کانون گرم خانواده تشکیل دهیم. به خصوص که من سه ماه بعد از ازدواجم هم باردار شدم و دیگر نتوانستم تا مدتی کار کنم. همان زمان که ازدواج کردیم، 15 قرارداد 200 هزار تومانی داشتم که آن زمان قراردادهای واقعا گرانی محسوب می شد.

با 200 تومان می شد یک آپارتمان 200، 300متری در منطقه های خوب تهران خرید. ولی با وجود این، همه را پس دادم و پیش قسط هایی که گرفته بودم را حتی برگرداندم و دیگر کار نکردم. یک جور تبادل نظر و همفکری و توافق بین من و همسرم بود که نتیجه اش این شد که پس از آن، فقط در فیلم های او بازی کنم.

من و علی همان روز خواستگاری حلقه مان را خریده بودیم و وقتی پدرم نظر مثبتش را اعلام کرد با اشاره علی بی معطلی به طبقه دوم خانه رفتم و از اتاقم حلقه هایمان را آوردم. پدرم هم شاکی و ناراحت شد که «پس بفرمایید این مراسم فرمالیته بوده و…» ما هم خجالت زده سر به زیر انداختیم و سکوت کردیم. یک هفته مشغول تدارک لباس و مراسم بودیم و بعد هم مراسم عقد خصوصی فامیلی برگزار کردیم. روحشان شاد فقط ناصر ملک مطیعی و آقای علی عباسی در مراسم حضور داشتند. آن روز آقای مطیعی سر میزان مهریه ای که مادرم اصرار داشت حتما 500 هزارتومان باشد، کلی با مادرم چانه زدند.

245245