برای اجرای مهریه چه مدارکی لازم است

برای اجرای مهریه، اصلی ترین مدارک مورد نیاز شامل اصل یا رونوشت مصدق عقدنامه، اصل شناسنامه و کارت ملی زوجه است. علاوه بر این ها، بسته به اینکه مسیر مطالبه مهریه از طریق اداره ثبت اسناد و املاک باشد یا دادگاه خانواده، مدارک اختصاصی دیگری از جمله فرم درخواست صدور اجراییه (برای ثبت) یا دادخواست مطالبه مهریه (برای دادگاه) نیز لازم است. شناخت دقیق این مدارک به زن کمک می کند تا با آمادگی کامل و بدون اتلاف وقت، فرآیند قانونی دریافت حق خود را آغاز کند. مهریه یکی از حقوق مالی و شرعی زن در عقد ازدواج است که به محض جاری شدن صیغه عقد، زن مالک آن می شود و می تواند هر زمان که بخواهد، آن را مطالبه کند. این حق، چه در زمان زندگی مشترک و چه پس از طلاق، قابل پیگیری و وصول است و هیچ شرطی برای مطالبه آن، جز وقوع عقد نکاح دائم، وجود ندارد.

پیگیری مهریه یک فرآیند حقوقی است که با پیچیدگی های خاص خود همراه است. آشنایی با مدارک لازم و مراحل قانونی، می تواند به طور چشمگیری در تسریع و موفقیت این فرآیند نقش داشته باشد. این مقاله به شما کمک می کند تا با تمام جزئیات مربوط به مدارک مورد نیاز برای اجرای مهریه، چه از طریق اداره ثبت و چه از طریق دادگاه، آشنا شوید و با دیدی بازتر اقدام کنید.

مفهوم اجرای مهریه و اهمیت مدارک صحیح

«اجرا گذاشتن مهریه» به معنای اقدام قانونی برای وصول مهریه ای است که در عقدنامه به نام زن ثبت شده است. این اقدام زمانی صورت می گیرد که مرد از پرداخت مهریه به صورت داوطلبانه خودداری کند یا زن بخواهد حق خود را از طریق مراجع رسمی پیگیری کند. اجرای مهریه یک فرآیند رسمی است که می تواند از دو مسیر اصلی، یعنی اداره ثبت اسناد و املاک یا دادگاه خانواده، دنبال شود.

چرا مدارک کامل و صحیح برای اجرای مهریه حیاتی است؟

ارائه مدارک کامل و صحیح در مراحل اولیه مطالبه مهریه، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. دلایل این اهمیت شامل موارد زیر است:

• تسریع در روند پرونده: هرگونه نقص در مدارک می تواند باعث برگشت خوردن درخواست، نیاز به اصلاحات و در نتیجه طولانی شدن فرآیند شود.
• اثبات ادعا: مدارک قانونی، به ویژه عقدنامه، سند اصلی اثبات رابطه زوجیت و میزان مهریه توافق شده است. بدون این مدارک، امکان اثبات حق مطالبه وجود ندارد.
• جلوگیری از مشکلات حقوقی: مدارک ناقص یا اشتباه ممکن است باعث بروز ابهامات حقوقی، نیاز به استعلام های متعدد و حتی تضعیف موقعیت زوجه در پرونده شود.
• صحت و دقت: اطلاعات دقیق در مدارک، از جمله مشخصات زوجین و میزان مهریه، اساس صدور هرگونه حکم یا اجراییه است. خطاهای کوچک می تواند به مشکلات بزرگتر منجر شود.

در واقع، مدارک حکم ستون فقرات پرونده مهریه را دارند. هرچه این ستون محکم تر و کامل تر باشد، پرونده با سرعت و موفقیت بیشتری پیش خواهد رفت.

دو مسیر قانونی برای مطالبه مهریه

برای به اجرا گذاشتن مهریه در ایران، دو مسیر اصلی قانونی وجود دارد که هر یک ویژگی ها، مزایا و مدارک اختصاصی خود را دارند. انتخاب مسیر مناسب می تواند بسته به شرایط و وضعیت مالی زوج، در سرعت و نتیجه پرونده تأثیرگذار باشد.

۲.۱. اجرای مهریه از طریق اداره ثبت اسناد و املاک

این مسیر، عموماً سریع تر و کم هزینه تر از روش دادگاهی است و زمانی مناسب است که مهریه عندالمطالبه باشد و اصل سند ازدواج در دسترس باشد. مراحل اولیه از دفترخانه ازدواج آغاز و سپس از طریق اداره ثبت اسناد و املاک پیگیری می شود.

• نحوه شروع فرآیند: زن ابتدا به دفترخانه محل جاری شدن عقد مراجعه کرده و درخواست صدور اجراییه مهریه را ارائه می دهد. پس از صدور اجراییه، پرونده به اداره اجرای ثبت اسناد و املاک ارسال می شود.
• مزایا:
  • سرعت بالاتر نسبت به دادگاه.
  • هزینه اولیه کمتر.
  • امکان توقیف اموال منقول و غیرمنقول ثبت شده (مانند ملک، خودرو و حساب بانکی) که به نام مرد است.
• محدودیت ها:
  • اگر مرد اموال ثبت شده ای نداشته باشد یا اموال او جزو مستثنیات دین محسوب شود، اداره ثبت نمی تواند اقدام مؤثری انجام دهد و پرونده به دادگاه ارجاع خواهد شد.
  • امکان مطالبه مهریه های خاص (مانند مهریه های عندالاستطاعه یا موارد اختلافی) از طریق اداره ثبت وجود ندارد.

۲.۲. اجرای مهریه از طریق دادگاه خانواده

این مسیر زمانی مناسب است که امکان اجرای مهریه از طریق ثبت وجود نداشته باشد (مثلاً مرد اموالی به نام خود ندارد) یا مهریه از نوع عندالاستطاعه باشد. فرآیند از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی آغاز و سپس در دادگاه خانواده پیگیری می شود.

• نحوه شروع فرآیند: زن با مراجعه به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، دادخواست مطالبه مهریه را تنظیم و ثبت می کند. پس از ثبت دادخواست، پرونده به دادگاه خانواده ارجاع و رسیدگی آغاز می شود.
• مزایا:
  • امکان مطالبه انواع مهریه (عندالمطالبه و عندالاستطاعه).
  • قابلیت توقیف تمامی اموال مرد، حتی آنهایی که به صورت رسمی ثبت نشده اند (پس از اثبات مالکیت).
  • امکان درخواست تأمین خواسته و ممنوع الخروج کردن مرد.
  • امکان رسیدگی به ادعاهای اعسار و تقسیط مهریه از سوی مرد.
  • تنها مسیر برای مطالبه مهریه بیش از ۱۱۰ سکه که ضمانت اجرای جلب ندارد و نیاز به اثبات تمکن مالی زوج دارد.
• محدودیت ها:
  • زمان برتر و پرهزینه تر بودن در مراحل اولیه (هزینه دادرسی).
  • نیاز به پیگیری های قضایی بیشتر.

---

جدول مقایسه مسیرهای اجرای مهریه

ویژگی	اجرای مهریه از طریق ثبت	اجرای مهریه از طریق دادگاه
نحوه شروع	دفترخانه ازدواج	دفاتر خدمات الکترونیک قضایی
مدارک کلیدی	عقدنامه، شناسنامه، کارت ملی، فرم درخواست اجراییه	عقدنامه، شناسنامه، کارت ملی، دادخواست مطالبه مهریه
زمان فرآیند	عموماً سریع تر (در صورت وجود اموال ثبت شده)	عموماً زمان برتر
هزینه اولیه	کمتر (فیش واریز جزئی)	بیشتر (هزینه دادرسی بر اساس ارزش خواسته)
قابلیت های اجرایی	توقیف اموال ثبت شده (ملک، خودرو)	توقیف کلیه اموال، ممنوع الخروجی، جلب (تا ۱۱۰ سکه)
نوع مهریه	عمدتاً عندالمطالبه	عندالمطالبه و عندالاستطاعه

---

مدارک اصلی و مشترک برای هر دو مسیر

صرف نظر از اینکه زوجه کدام یک از مسیرهای قانونی (ثبت یا دادگاه) را برای مطالبه مهریه انتخاب کند، ارائه برخی مدارک اصلی و بنیادین ضروری است. این مدارک، هویت زوجه و اساس حق مهریه را اثبات می کنند و بدون آن ها، هیچ پرونده ای در این خصوص قابل تشکیل و پیگیری نخواهد بود.

۳.۱. اصل یا رونوشت مصدق عقدنامه (سند ازدواج)

سند ازدواج یا عقدنامه، مهم ترین مدرک در هر پرونده مهریه است. این سند، رابطه زوجیت و میزان دقیق مهریه مورد توافق زوجین را به اثبات می رساند.

• اهمیت: عقدنامه محور اصلی اثبات مالکیت زن بر مهریه و تعیین میزان آن است. تمامی اقدامات قانونی برای اجرای مهریه بر پایه اطلاعات مندرج در این سند انجام می شود.
• نکات:
  • نحوه دریافت رونوشت در صورت فقدان اصل:
    • اگر اصل عقدنامه در دسترس نباشد یا گم شده باشد، زوجه می تواند با مراجعه به دفترخانه ازدواجی که عقد در آن جاری شده است، درخواست رونوشت مصدق (کپی برابر اصل) را ارائه دهد.
    • در صورت عدم دسترسی به دفترخانه، می توان با مراجعه به اداره ثبت احوال و ارائه مدارک شناسایی، رونوشت سند ازدواج را دریافت کرد.
  • اهمیت برابر اصل بودن کپی ها: برای ارائه به مراجع قانونی، صرفاً کپی ساده مدارک کافی نیست. حتماً باید رونوشت مصدق یا کپی برابر اصل تهیه شود تا اعتبار قانونی داشته باشد.
  • مشخصات و اطلاعات مهم: قبل از ارائه، از صحت مشخصات زوجین، تاریخ عقد، نوع مهریه (عندالمطالبه یا عندالاستطاعه) و میزان دقیق مهریه (به سکه، وجه نقد یا مال دیگر) اطمینان حاصل کنید.

اصل شناسنامه و کارت ملی زوجه

این مدارک برای احراز هویت متقاضی (زوجه) در تمامی مراحل قانونی ضروری است.

• اهمیت: شناسنامه و کارت ملی، هویت شخص درخواست کننده را تأیید کرده و از هرگونه سوءاستفاده یا اشتباه در پرونده جلوگیری می کند.
• نکات:
  • همراه داشتن کپی از تمامی صفحات: علاوه بر اصل مدارک، همراه داشتن کپی از تمام صفحات شناسنامه (حتی صفحات سفید) و کارت ملی، برای تکمیل پرونده در مراجع مختلف ضروری است. این کپی ها نیز در صورت لزوم باید برابر اصل شوند.
  • بروز بودن اطلاعات: اطمینان حاصل کنید که اطلاعات شناسنامه، به خصوص در صورت وقوع طلاق های قبلی یا تغییرات دیگر، بروز و کامل باشد.

مطالبه مهریه حق مسلم زن است و برای اطمینان از صحت و سرعت پیگیری آن، جمع آوری دقیق و کامل تمامی مدارک مورد نیاز، اساسی ترین گام است.

مدارک اختصاصی برای اجرای مهریه از طریق اداره ثبت اسناد و املاک

پس از آماده سازی مدارک مشترک (عقدنامه، شناسنامه و کارت ملی)، اگر زوجه قصد دارد مهریه خود را از طریق اداره ثبت به اجرا بگذارد، باید مدارک و اقدامات اختصاصی این مسیر را نیز انجام دهد.

۴.۱. تکمیل فرم درخواست صدور اجراییه

این فرم، اولین گام رسمی برای آغاز فرآیند اجرایی مهریه از طریق ثبت است و باید با دقت تکمیل شود.

• توضیح: زوجه باید به دفترخانه ازدواج محل ثبت عقد مراجعه کرده و فرم مخصوص درخواست صدور اجراییه مهریه را تکمیل کند. در این فرم، مشخصات زوجین، تاریخ عقد، میزان مهریه و خواسته زوجه (درخواست اجرای مهریه) به تفصیل درج می شود.
• نکات:
  • دقت در تکمیل مشخصات: از صحت املایی و عددی تمامی اطلاعات، از جمله نام و نام خانوادگی، شماره ملی، آدرس دقیق زوجین و میزان مهریه، اطمینان حاصل کنید.
  • آدرس دقیق ابلاغیه: آدرسی که برای ابلاغ اجراییه به زوج ارائه می شود، باید کاملاً دقیق و قابل دسترس باشد تا فرآیند ابلاغ بدون مشکل انجام شود.

۴.۲. مدارک شناسایی معتبر وکیل (در صورت مراجعه وکیل)

اگر زوجه تصمیم بگیرد که برای پیگیری پرونده خود از وکیل استفاده کند، مدارک مربوط به وکیل نیز باید ارائه شود.

• وکالتنامه رسمی: وکیل دادگستری باید وکالتنامه رسمی و معتبر خود را که در آن به صراحت اختیارات وکیل برای مطالبه و اجرای مهریه قید شده است، ارائه دهد. این وکالتنامه باید دارای تمبر مالیاتی قانونی باشد.
• مدارک شناسایی وکیل: کپی برابر اصل کارت ملی و پروانه وکالت وکیل نیز باید ضمیمه پرونده شود.

۴.۳. فیش واریز هزینه های قانونی اولیه

اجرای مهریه از طریق ثبت، در مراحل اولیه، شامل برخی هزینه های جزئی است که باید پرداخت شوند.

• توضیح: این هزینه ها شامل مبلغ ناچیزی برای ثبت درخواست صدور اجراییه و تمبرهای قانونی است که باید در همان دفترخانه یا بانکی که توسط دفترخانه معرفی می شود، پرداخت گردد.
• نکته مهم: این هزینه ها با ۵ درصد حق الاجرای ثبت، که پس از وصول مهریه از مرد دریافت می شود، متفاوت است و نباید با آن اشتباه گرفته شود.

مدارک اختصاصی برای اجرای مهریه از طریق دادگاه خانواده

در صورتی که زوجه مسیر دادگاه را برای مطالبه مهریه انتخاب کند، علاوه بر مدارک مشترک، باید مدارک و مراحل اختصاصی مربوط به این مسیر را نیز طی کند. این فرآیند با تنظیم و ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی آغاز می شود.

۵.۱. دادخواست مطالبه مهریه

دادخواست، سند رسمی آغاز یک دعوای حقوقی در دادگاه است و باید با دقت فراوان تکمیل شود.

• توضیح: زوجه باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و فرم چاپی مخصوص دادخواست مطالبه مهریه را تهیه و تکمیل کند. در این فرم، اطلاعات هویتی زوجین، مشخصات عقدنامه، میزان مهریه مورد مطالبه و خواسته اصلی (دریافت مهریه) به طور دقیق قید می شود.
• نکات:
  • ذکر دقیق میزان مهریه: باید میزان مهریه (به تعداد سکه، یا مبلغ ریالی) و نوع آن (عندالمطالبه یا عندالاستطاعه) به صورت واضح و بدون ابهام ذکر شود.
  • درخواست های جانبی: در صورت تمایل و نیاز، می توان درخواست های جانبی مانند «تأمین خواسته» (برای توقیف فوری اموال زوج قبل از صدور حکم نهایی) و «ممنوع الخروجی» زوج را نیز در دادخواست قید کرد. این درخواست ها می توانند روند وصول مهریه را تسریع کنند.

۵.۲. فرم پیوست دلایل و منضمات دادخواست

این فرم، فهرستی از تمامی مدارکی است که به دادخواست اصلی ضمیمه شده اند.

• توضیح: در این فرم باید لیست دقیقی از تمامی مدارکی که به همراه دادخواست به دادگاه ارائه می شوند، مانند عقدنامه، کپی شناسنامه و کارت ملی، و هرگونه مدرک حمایتی دیگر، ذکر شود.
• اهمیت: این لیست به دادگاه کمک می کند تا از کامل بودن مدارک اطمینان حاصل کرده و روند بررسی پرونده را سریع تر آغاز کند.

۵.۳. مستندات مربوط به اثبات تمکن مالی زوج (در صورت اطلاع از اموال)

اگر زوجه اطلاعاتی از اموال یا دارایی های زوج دارد، ارائه مستندات مربوط به آن ها می تواند به توقیف اموال کمک کند.

• توضیح: اگرچه وظیفه اصلی دادگاه کشف اموال زوج است، اما ارائه اسنادی مانند کپی سند مالکیت ملک، خودرو، اوراق سهام، اطلاعات حساب های بانکی، فیش حقوقی یا جواز کسب و کار زوج (در صورت دسترسی) می تواند در تسریع روند شناسایی و توقیف اموال وی بسیار مؤثر باشد.
• نکته: این مدارک برای شروع دعوا الزامی نیستند، اما در صورت وجود، به نفع زوجه خواهند بود.

۵.۴. گواهی عدم سازش یا سایر مدارک مربوط به پرونده طلاق (در صورت وجود)

اگر مطالبه مهریه در کنار دادخواست طلاق یا پس از آن صورت می گیرد، مدارک مربوط به پرونده طلاق نیز باید ارائه شود.

• اهمیت: این مدارک می توانند وضعیت پرونده را روشن تر کرده و به دادگاه در تصمیم گیری کمک کنند.

۵.۵. وکالتنامه رسمی وکیل دادگستری (در صورت مراجعه وکیل)

همانند مسیر ثبت، در صورت استفاده از وکیل، ارائه وکالتنامه رسمی ضروری است.

• اهمیت: وکالتنامه باید به وضوح اختیارات وکیل را برای پیگیری دعوای مطالبه مهریه و اقدامات اجرایی بعدی مشخص کند.

۵.۶. فیش واریز هزینه های دادرسی

این هزینه، از مهم ترین هزینه های مربوط به اجرای مهریه از طریق دادگاه است.

• توضیح: بر اساس قانون، زوجه باید بخشی از ارزش مهریه مورد مطالبه را به عنوان هزینه دادرسی پرداخت کند. این مبلغ معمولاً ۳.۵ درصد از ارزش خواسته مهریه (بر اساس شاخص قیمت روز) است و در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی هنگام ثبت دادخواست پرداخت می شود.
• نکته: در مواردی که زوجه توانایی پرداخت این هزینه را نداشته باشد، می تواند درخواست «اعسار از پرداخت هزینه دادرسی» را ارائه دهد.

دقت در تنظیم و ارائه صحیح دادخواست و مدارک پیوست، کلید موفقیت در فرآیند مطالبه مهریه از طریق دادگاه است و می تواند از اتلاف وقت و هزینه های اضافی جلوگیری کند.

مدارک حمایتی و تکمیلی

علاوه بر مدارک اصلی و اختصاصی، برخی اسناد و مدارک ممکن است به عنوان مدارک حمایتی و تکمیلی در پرونده مهریه ارائه شوند. این مدارک اگرچه برای شروع فرآیند الزامی نیستند، اما می توانند به تقویت ادعای زوجه و تسریع در روند رسیدگی کمک شایانی کنند.

• پروتکل ها یا توافقات کتبی قبلی بین زوجین: در صورتی که زوجین قبلاً در مورد مهریه یا نحوه پرداخت آن توافق کتبی کرده باشند، ارائه این مستندات می تواند به اثبات ادعاها کمک کند. این شامل هرگونه اقرارنامه کتبی از سوی زوج مبنی بر بدهی مهریه یا توافق برای تقسیط آن است.
• مدارک مرتبط با شغل و درآمد زوج: به خصوص در مواردی که مرد درخواست اعسار از پرداخت مهریه را مطرح می کند، یا برای اثبات تمکن مالی او، هرگونه مدرک دال بر شغل، میزان درآمد، لیست بیمه، گواهی اشتغال به کار، فیش حقوقی یا حتی مدارک مربوط به مالکیت شرکت یا سهام می تواند مؤثر باشد.
• شهادت نامه کتبی شهود: در برخی موارد خاص، برای اثبات مسائلی که به نحوه تعیین مهریه یا توافقات شفاهی مربوط می شود، شهادت نامه کتبی افراد مطلع و شاهد می تواند به تقویت پرونده کمک کند. این مورد بیشتر در شرایط پیچیده و اختلافی کاربرد دارد.

نکته مهم

مجدداً تأکید می شود که عدم وجود این مدارک حمایتی، مانع از شروع یا ادامه فرآیند مطالبه مهریه نیست. اما در اختیار داشتن و ارائه آن ها، به ویژه در شرایطی که زوج قصد فرار از پرداخت مهریه یا اعلام اعسار کاذب را دارد، می تواند به نفع زوجه تمام شود.

نکات حقوقی مهم و کلیدی در اجرای مهریه

شناخت جنبه های مختلف حقوقی مهریه، می تواند به زن در انتخاب مسیر صحیح و پیگیری مؤثر حق خود یاری رساند. در ادامه به برخی از این نکات کلیدی اشاره می کنیم:

مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه

• عندالمطالبه: به این معناست که زن هر زمان بخواهد، می تواند مهریه خود را مطالبه کند و مرد موظف به پرداخت فوری آن است. اکثر مهریه ها از این نوع هستند و زن برای مطالبه آن نیازی به اثبات توانایی مالی مرد ندارد.
• عندالاستطاعه: در این نوع مهریه، زن زمانی می تواند مهریه را مطالبه کند که توانایی مالی مرد برای پرداخت آن به اثبات برسد. در این حالت، بار اثبات استطاعت مالی مرد بر عهده زن است و فرآیند مطالبه پیچیده تر و زمان برتر خواهد بود.

تأثیر فوت زوج بر مهریه

در صورت فوت مرد، مهریه از جمله دیون ممتاز او محسوب می شود و زن می تواند مهریه خود را از ماترک (اموال به جای مانده) مرد متوفی مطالبه کند، حتی قبل از تقسیم ارث بین ورثه. در این حالت، وراث مرد موظف به پرداخت مهریه از دارایی های او هستند.

اعسار و تقسیط مهریه

اگر مرد توانایی پرداخت یکجای مهریه را نداشته باشد، می تواند دادخواست اعسار (ناتوانی از پرداخت) را به دادگاه ارائه دهد. در صورت اثبات اعسار، دادگاه با توجه به وضعیت مالی مرد، حکم به تقسیط مهریه صادر می کند و مرد موظف به پرداخت مهریه به صورت اقساط خواهد بود. این اقساط می تواند شامل یک پیش قسط و سپس اقساط ماهانه باشد.

مستثنیات دین

مستثنیات دین شامل اموالی است که به موجب قانون، حتی در صورت بدهکاری مرد، نمی توان آن ها را توقیف کرد. این اموال برای تأمین حداقل نیازهای زندگی مدیون و افراد تحت تکفل او ضروری هستند. مثال هایی از مستثنیات دین شامل منزل مسکونی متناسب با شأن، لوازم ضروری زندگی، ابزار کار و بخشی از حقوق و مستمری می شود. اگر مرد تنها یک ملک مسکونی متناسب با شأن خود داشته باشد، معمولاً توقیف آن برای مهریه امکان پذیر نیست.

نقش وکیل در فرآیند اجرای مهریه

با توجه به پیچیدگی های حقوقی و اداری، کمک گرفتن از یک وکیل متخصص خانواده می تواند روند اجرای مهریه را به طرز چشمگیری تسهیل و تسریع کند. وکیل با اشراف به قوانین و رویه های قضایی، می تواند در جمع آوری مدارک، تنظیم دادخواست یا درخواست اجراییه، پیگیری مراحل اداری، شناسایی اموال زوج و دفاع از حقوق زوجه، نقش مؤثری ایفا کند و از بروز اشتباهات احتمالی جلوگیری نماید.

قوانین جدید (۱۱۰ سکه)

طبق قانون حمایت خانواده، ضمانت اجرای جلب (زندانی کردن) مرد برای عدم پرداخت مهریه، محدود به ۱۱۰ سکه تمام بهار آزادی یا معادل آن است. به این معنا که اگر مهریه بیش از ۱۱۰ سکه باشد، زن فقط تا ۱۱۰ سکه می تواند حکم جلب مرد را بگیرد. برای مازاد بر ۱۱۰ سکه، تنها در صورت اثبات تمکن مالی مرد و معرفی اموال، امکان وصول وجود دارد و دیگر حکم جلب صادر نخواهد شد.

سوالات متداول

آیا برای اجرای مهریه حتماً به وکیل نیاز است؟

اگرچه اجباری برای گرفتن وکیل وجود ندارد و زن می تواند شخصاً اقدام کند، اما با توجه به پیچیدگی های حقوقی و اداری، کمک گرفتن از یک وکیل متخصص خانواده می تواند روند را به طرز چشمگیری تسهیل، تسریع و موفقیت آمیزتر کند. توصیه می شود حداقل از مشاوره حقوقی استفاده شود.

در صورت گم شدن عقدنامه، چگونه می توان رونوشت آن را تهیه کرد؟

اگر اصل عقدنامه گم شده باشد، زن می تواند با مراجعه به دفترخانه ازدواج محل ثبت عقد یا اداره ثبت احوال، درخواست رونوشت مصدق (کپی برابر اصل) عقدنامه را ارائه دهد.

آیا کپی ساده مدارک کافی است یا اصل آنها لازم است؟

برای شروع هرگونه فرآیند قانونی، ارائه اصل مدارک یا رونوشت مصدق (کپی برابر اصل) آن ها ضروری است. کپی ساده فاقد اعتبار قانونی است.

هزینه اجرای مهریه چقدر است و چه زمانی باید پرداخت شود؟

هزینه های اجرای مهریه متفاوت است:

1. از طریق ثبت: هزینه های اولیه ثبت درخواست و تمبر ناچیز است. ۵ درصد حق الاجرا نیز پس از وصول مهریه از مرد دریافت می شود.
2. از طریق دادگاه: شامل هزینه دادرسی است که بر اساس ۳.۵ درصد ارزش خواسته (مهریه) محاسبه می شود و هنگام ثبت دادخواست در دفاتر خدمات قضایی باید پرداخت شود.

در صورت عدم توانایی، می توان درخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی را ارائه داد.

اگر مرد اموالی نداشته باشد، زن چگونه می تواند مهریه خود را بگیرد؟

اگر مرد اموالی برای توقیف نداشته باشد و اعسار او در دادگاه اثبات شود، دادگاه حکم به تقسیط مهریه صادر می کند. در این صورت مرد باید مهریه را به صورت اقساط (معمولاً پیش قسط و اقساط ماهانه) پرداخت کند. همچنین، برای مهریه تا سقف ۱۱۰ سکه، در صورت عدم پرداخت، امکان جلب مرد وجود دارد.

آیا بدون طلاق هم می توان مهریه را به اجرا گذاشت؟

بله، مهریه حق مالی زن است که به محض جاری شدن صیغه عقد، زن مالک آن می شود و می تواند در هر زمان، حتی در دوران زندگی مشترک و بدون نیاز به طلاق، آن را مطالبه کند.

مدت زمان اجرای مهریه چقدر طول می کشد؟

مدت زمان اجرای مهریه به عوامل متعددی از جمله مسیر انتخابی (ثبت یا دادگاه)، وجود یا عدم وجود اموال به نام مرد، همکاری زوج، تعداد سکه، وکیل داشتن یا نداشتن، و حجم کاری شعبه های قضایی بستگی دارد و ممکن است از چند ماه تا چند سال متغیر باشد.

مدارک لازم برای مهریه عندالاستطاعه چه تفاوتی دارد؟

در مهریه عندالاستطاعه، علاوه بر مدارک اصلی، زن باید مستنداتی را برای اثبات توانایی مالی مرد (استطاعت) ارائه دهد. این مدارک می تواند شامل اسناد مالکیت، فیش حقوقی، گواهی اشتغال به کار و غیره باشد. در این نوع مهریه، بار اثبات تمکن مالی بر عهده زن است.

آیا گواهی بکارت برای درخواست مهریه لازم است؟

خیر، گواهی بکارت برای درخواست و اجرای مهریه لازم نیست. مهریه حقی است که به محض عقد نکاح برای زن ایجاد می شود، صرف نظر از اینکه رابطه زناشویی برقرار شده باشد یا خیر.

در صورت فوت مرد، برای مطالبه مهریه چه مدارکی لازم است؟

در صورت فوت مرد، زن برای مطالبه مهریه باید علاوه بر مدارک اصلی (عقدنامه، شناسنامه، کارت ملی)، گواهی فوت مرد و گواهی انحصار وراثت را نیز ارائه دهد تا بتواند مهریه را از ماترک (اموال به جای مانده) متوفی مطالبه کند.

آیا زن می تواند پس از اقدام برای اجرای مهریه، آن را ببخشد یا مقدارش را تغییر دهد؟

بله، زن در هر مرحله ای از فرآیند مطالبه و اجرای مهریه می تواند تمام یا بخشی از مهریه خود را به مرد ببخشد (ابراء یا بذل). این بخشش باید به صورت رسمی و با رضایت کامل زن صورت گیرد و می تواند تأثیر زیادی بر روند پرونده بگذارد.

تفاوت اصلی اجرای مهریه از طریق ثبت و دادگاه در چیست؟

تفاوت اصلی در مرجع رسیدگی و نوع اقدام است. در ثبت، اجراییه مستقیماً صادر و بر اساس آن اموال ثبت شده مرد توقیف می شود. در دادگاه، ابتدا دادخواست ارائه شده و پس از صدور حکم قضایی، مراحل اجرایی از طریق واحد اجرای احکام دادگستری پیگیری می شود. ثبت معمولاً سریع تر است اما محدودیت هایی در توقیف اموال دارد، در حالی که دادگاه زمان برتر است اما قابلیت های اجرایی گسترده تری دارد.

روند توقیف اموال مرد (زوج) برای پرداخت مهریه چگونه است؟

پس از صدور اجراییه (از ثبت) یا حکم قطعی (از دادگاه)، زن می تواند درخواست توقیف اموال مرد را ارائه دهد. این اموال می تواند شامل حساب های بانکی، حقوق، سهام، خودرو، و املاک باشد. در اداره ثبت، فقط اموال ثبت شده قابل توقیف هستند. در دادگاه، با تحقیقات و استعلامات قضایی، تمامی اموال مرد قابل شناسایی و توقیف خواهند بود، مگر آنکه جزو مستثنیات دین باشند.

نتیجه گیری

همانطور که ملاحظه شد، فرآیند اجرای مهریه، چه از طریق اداره ثبت اسناد و املاک و چه از طریق دادگاه خانواده، نیازمند دقت و شناخت کافی از قوانین و مدارک لازم است. جمع آوری کامل و صحیح تمامی مدارک مورد نیاز، از جمله اصل عقدنامه، شناسنامه و کارت ملی، به همراه مدارک اختصاصی هر مسیر، نقش کلیدی در تسریع و موفقیت این فرآیند دارد. عدم آمادگی یا نقص در مدارک می تواند موجب اتلاف وقت، انرژی و حتی هزینه های اضافی شود.

با توجه به پیچیدگی های حقوقی و رویه های اداری، توصیه اکید می شود که قبل از هر اقدامی، حتماً با یک وکیل متخصص در امور خانواده مشاوره کنید. وکیل با اشراف کامل به قوانین و تجربه ای که در پرونده های مشابه دارد، می تواند بهترین راهکار را به شما ارائه دهد، در جمع آوری مدارک و تنظیم درخواست ها یاری تان کند، و در تمامی مراحل قانونی از حقوق شما دفاع نماید. پیگیری حقوق قانونی امری ضروری است و با آمادگی و راهنمایی صحیح، می توانید به بهترین نتیجه دست پیدا کنید.