آیین چوب زنی محرمی دزفول با قدمتی ۵۰۰ ساله

مراسم سنتی چوب بازی نمادی از صحنه جنگ است که به‌صورت نمایشی همراه با طبل، دهل، صدای شیپور و سرنا در جلو تکایا و در محله‌های عزاداری انجام می‌شود. در این مراسم عده‌ای از مردان به دو گروه تقسیم می‌شوند و با چوب، سپر و شمشیر و زره با یکدیگر به مبارزه نمایشی می‌پردازند. آیین سنتی چوب بازی از آیین‌هایی است که از ۵۰۰ سال پیش قدمت دارد و از ۱۴۰ سال پیش در ایام عزاداری ماه محرم در محله کلانتریان و میاندره و برخی محله‌های قدیمی شهرستان دزفول در دهه نخست ماه محرم اجرا می‌شود.

این آیین سنتی در دهه نخست ماه محرم در برخی مناطق شهر دزفول برگزار می‌شود و تعدادی از عزاداران در حالی که دو تکه چوب در دست دارند با گوش دادن به اشعاری حماسی که روایتگر واقعه کربلا است، چوب‌زنی می‌کنند. در این آئین عزاداری لحظه به میدان آمدن حضرت علی اکبر(ع) در کربلا با خواندن اشعاری حماسی به نمایش گذاشته می شود. صدای به هم زدن تکه‌های چوب در این آئین نیز تداعی کننده صدای شمشیر و نیزه‌ها در جنگ حضرت علی‌اکبر(ع) با دشمن است.

آیین چوب زنی محرم دزفول نیز در فهرست آثار ملی قرار گرفته است.

محمدعلی محمودی نسب ۶۵ ساله و از بزرگان برگزارکننده این آیین در دزفول در گفت و گو با سقف شیبدار، اظهارکرد: چوب زنی از زمان پدر پدر بزرگم (سه نسل پیش) بدون سپر و با پوست حیوانات انجام می‌شد اما بعد از آن تاکنون نیز با چوب، شمشیر و سپر رایج شده است. خود من هم از ۱۴ سالگی چوب بازی را در این آیین شروع کردم.

او ادامه داد: در این آیین از ساعت ۱۹ شب شروع به نواختن دهل و سرنا زدن و نیز علم رقصانی می‌کنند و بعد نیز در دست‌های چهار نفری با چوب و سپر شروع به چوب بازی می‌کنند.

پیشکسوت آیین چوب زنی دزفول با بیان این که این مراسم مورد احترام اقشار مختلف جامعه اعم از کودک و پیر و جوان است، عنوان کرد: این آیین از اولین روز محرم شروع و تا شب عاشورا ادامه داد و خوشبختانه استقبال جوانان نیز از این آیین بی نظیر است. البته در مجموع مردم و جوانان برای برگزاری این آیین خیلی اشتیاق دارند و نذر و نذورات زیادی هم انجام می‌دهند و حاجت هم می گیرند.

او بیان کرد: یکی از همین جوانان که برای مراسم چوب بازی سرنا می‌زند، به مدت پانزده سال انواع هزینه‌ها را برای درمان فرزندآوری انجام می‌داد ولی بی نتیجه بود اما همین جوان در زمان برگزاری این آیین نذر کرد که اگر خدا به او فرزندی عطا کند، در تمام محرم خود را وقف امام حسین می‌کند و او حالا سال هاست که برای این مراسم سُرنا می‌زند و پسرش نیز بزرگ شده است.

آنچه کاملا مشخص و مشهود است، عشق و ارادت مردم دزفول همانند مردم جای جای ایران به امام حسین (ع) است؛ اراداتی بسیار ارزشمند و توام با معرفت که منجر به این شده که آیین چوب زنی دزفول با قدمتی ۵۰۰ ساله همچنان در شهرهای مختلف دزفول هر ساله در دهه اول ماه محرم با همان شور و اشتیاق سابق برگزار شود و جایگاه خاصی در میان مردم این شهر داشته باشد.

پایان خبر سقف شیبدار