۲۷ تیر در دنیای علم چه خبر؟

تقویم علم؛

در این تقویم وقایع و رویدادهای مهم تاریخی مرتبط با علم و فناوری را مرور خواهیم کرد.

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری سقف شیبدار، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۲۷ تیر برابر ۱۷ جولای را ورق می‌زنیم.

***

اختراع دستگاه تهویه مطبوع

۱۷ جولای ۱۹۰۲ میلادی برابر با ۲۷ تیر ۱۲۸۱ خورشیدی، ویلیس هاویلند کریر نقشه‌هایی را برای اولین دستگاه تهویه مطبوع علمی جهان تکمیل کرد. سال ۱۹۰۱، او شروع به کار در بخش تحقیق و توسعه شرکت بوفالو فورج، تولیدکننده پیشرو در ارائه تجهیزات گرمایشی کرد و خیلی زود مامور شد تا مشکلی را برای یک کارخانه چاپ حل کند که در آن کنترل رطوبت برای حرکت‌دادن کاغذ درون ماشین‌آلات ضروری بود. سامانه‌ای که او با پیچک‌های سرمایشی طراحی کرد در سال ۱۹۰۲ در شرکت ساکت و ویلهلمز در بروکلین نصب شد، کریر اختراع خود را بهبود بخشید و صنعت تهویه مطبوع را آغاز کرد. این دستگاه دارای ویژگی‌های منحصر به فردی بود که از آ‌ن‌جمله می‌توان به توانایی ‌کنترل دما، کنترل رطوبت، کنترل گردش هوا و نم‌زدایی و پاک‌کنندگی هوای در جریان اشاره کرد.

اولین عکس از یک ستاره

۱۷ جولای ۱۸۵۰ میلادی برابر با ۲۷ تیر ۱۲۲۹ خورشیدی، اولین عکس از ستاره‌ای غیر از خورشید گرفته شد. این عکس را که یک داگرئوتایپ از ستاره کرکس نشسته بود مدیر رصدخانه هاروارد، ویلیام کرانچ باند و یک عکاس بوستون، جان آدامز ویپل در این رصدخانه گرفتند. این داگرئوتایپ از یک پایه مسی با یک لایه نازک از نقره صیقلی که با بخار ید حساس شده بود استفاده می‌کرد تا لایه زرد نازکی از یدید نقره تشکیل دهد. پس از عکس‌برداری، صفحه در جریان بخار منیزیم در دمای ۷۵ درجه سانتیگراد شکل گرفت. سپس بخش‌های نورانی صفحه در تیوسولفات سدیم تثبیت و شسته شد. اولین عکس از خورشید، پنج سال زودتر در ۲ آوریل ۱۸۴۵ میلادی گرفته شد.

مخترع لیزر

۱۷ جولای ۱۹۲۰ میلادی برابر با ۲۷ تیر ۱۲۹۹ خورشیدی، گوردون گلد، فیزیکدان آمریکایی به‌دنیا آمد. او کلمه لیزر را از حروف اولیه «تقویت نور با انتشار تابش‌های تحریک‌شده» ابداع کرد. گلد از دوران جوانی خودش آرزو داشت مخترع باشد و دلش می‌خواست از مارکونی، بل و ادیسون تقلید کند. او در پروژه منهتن جنگ جهانی دوم مشارکت داشت و روی جداسازی ایزوتوپ‌های اورانیوم کار می‌کرد. ۹ نوامبر ۱۹۵۷، در شنبه شبی که دچار بی‌خوابی شده بود شروع به نوشتن اصول چیزی کرد که لیزر نامیدش. اگرچه چارلز تاونز و آرتور شاولو هم با موفقیت لیزر را توسعه دادند، سرانجام گلد به حقوق ثبت اختراع خود دست یافت.

عکاس آندرومدا

۱۷ جولای ۱۹۰۴ میلادی برابر با ۲۷ تیر ۱۲۸۳ خورشیدی، آیزاک رابرتز، اخترشناس ولزی که در عکاسی از سحابی‌ها پیشگام بود درگذشت. او در سال ۱۸۸۵ رصدخانه‌ای با تلسکوپ بازتابی ۲۰ اینچی ساخت و با استفاده از این ابزار پیشرفت قابل توجهی در علم تازه در حال توسعه عکاسی نجومی به‌دست آورد. او از اجرام آسمانی متعددی از جمله سحابی شکارچی عکس گرفت. اما بهترین کار رابرتز عکسی بود که از ساختار مارپیچی سحابی بزرگ آندرومدا- ام۳۱- گرفت. رابرتز این عکس را با ۴ ساعت نوردهی و بااستفاده از یک تلسکوپ بازتابی با دیافراگم ۲۰ اینچ گرفت. این عکاسی بی‌شک مهم‌ترین دستاورد او بود، زیرا یکی از بهترین تصاویر تعریف‌شده تا آن‌زمان را ارائه داد. او پیشگام در تکنیک هدایت تلسکوپ نوری بود تا به‌طور پیوسته در نقطه خاصی از آسمان قرار بگیرد و درطول یک نوردهی طولانی مدت چرخش زمین را جبران کند. در همان ماه، او نمونه عکس‌های خود را به جلسه انجمن سلطنتی اخترشناسی انگلستان ارائه کرد که نشان می‌داد آندرومدا از نوع مارپیچی است و ایده اصلی فرضیه سحابی را به تصویر می‌کشد.