گواهینامه بین المللی رانندگی چیست؟

سفر به کشورهای دیگر با خودروی شخصی یا اجاره خودرو در مقصد تجربه ای جذاب و متفاوت است. اما برای رانندگی قانونی در خارج از مرزها تنها گواهینامه ملی شما کافی نیست. نیاز به مدرکی دارید که صلاحیت رانندگی شما را برای مقامات سایر کشورها تایید کند. اینجاست که مفهوم گواهینامه بین المللی رانندگی مطرح می شود و داشتن آن لازمه عبور و مرور بی دردسر با وسیله نقلیه در بسیاری از کشورهای جهان است.

گواهینامه بین المللی رانندگی چیست؟

گواهینامه بین المللی رانندگی (International Driving Permit – IDP) در واقع یک سند تکمیلی است که به همراه گواهینامه رانندگی ملی شما امکان رانندگی قانونی در کشورهای عضو کنوانسیون های بین المللی مرتبط با ترافیک جاده ای را فراهم می کند. این مدرک به تنهایی جایگزین گواهینامه ملی نیست و صرفاً ترجمه ای رسمی از اطلاعات گواهینامه ملی شما به چندین زبان بین المللی است که توسط مراجع ذی صلاح در کشور صادرکننده (در ایران کانون جهانگردی و اتومبیلرانی) صادر می شود. هدف اصلی آن تسهیل شناسایی و تایید صلاحیت رانندگان خارجی برای پلیس و مسئولان ترافیک در کشورهای مقصد است و معمولاً به صورت یک دفترچه کوچک یا ترکیبی از کارت و دفترچه ارائه می شود.

مراحل و نحوه گرفتن گواهینامه بین المللی

برای دریافت گواهینامه بین المللی رانندگی در ایران متقاضیان می توانند از دو روش اصلی اقدام کنند: مراجعه حضوری به دفاتر و نمایندگی های کانون جهانگردی و اتومبیلرانی یا ثبت نام و درخواست آنلاین از طریق وب سایت رسمی کانون. هر دو روش نیازمند ارائه مدارک مشخصی هستند و بسته به فوریت شما برای دریافت مدرک و محل سکونت می توانید یکی از این روش ها را انتخاب کنید.

نحوه صدور در ایران

فرآیند صدور گواهینامه بین المللی در ایران منحصراً توسط کانون جهانگردی و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران انجام می شود. این سازمان تنها مرجع رسمی در کشور است که مجوز صدور این سند بین المللی را داراست. متقاضیان باید درخواست خود را از طریق کانال های ارتباطی معرفی شده توسط این کانون ثبت و مدارک مورد نیاز را ارائه دهند تا پس از بررسی و تایید گواهینامه برای آن ها صادر شود.

ثبت نام اینترنتی

یکی از روش های آسان و سریع برای دریافت گواهینامه بین المللی ثبت نام اینترنتی از طریق سامانه آنلاین کانون جهانگردی و اتومبیلرانی است. در این روش متقاضی با مراجعه به وب سایت مربوطه فرم های درخواست را تکمیل کرده مدارک لازم (مانند اسکن گواهینامه ملی عکس و گذرنامه) را بارگذاری و هزینه صدور را به صورت آنلاین پرداخت می کند. پس از تایید مدارک و اطلاعات گواهینامه صادر شده و معمولاً طی چند روز کاری از طریق پست به آدرس متقاضی ارسال می گردد. این روش برای افرادی که امکان مراجعه حضوری ندارند یا می خواهند در زمان صرفه جویی کنند مناسب است اما ممکن است زمان برتر از روش حضوری باشد.

دریافت حضوری

روش دیگر برای دریافت گواهینامه بین المللی مراجعه حضوری به دفاتر اصلی یا نمایندگی های کانون جهانگردی و اتومبیلرانی در سراسر کشور است. در این حالت متقاضی با در دست داشتن مدارک مورد نیاز به یکی از مراکز مراجعه کرده و پس از ارائه مدارک و پرداخت هزینه گواهینامه بین المللی به صورت فوری صادر و همان لحظه تحویل داده می شود. این روش برای افرادی که نیاز به گواهینامه در اسرع وقت دارند گزینه ایده آلی محسوب می شود و امکان طرح سوالات و دریافت راهنمایی مستقیم از کارشناسان را نیز فراهم می کند.

مدارک لازم برای صدور گواهینامه بین المللی

برای درخواست گواهینامه بین المللی ارائه مجموعه ای از مدارک ضروری است. این مدارک شامل اصل گواهینامه رانندگی ملی معتبر جمهوری اسلامی ایران است که اعتبار آن باید برای دریافت گواهینامه یک ساله حداقل یک ماه و سه روز و برای گواهینامه سه ساله حداقل سه سال باشد. همچنین ارائه یک قطعه عکس پرسنلی جدید با ابعاد 4×3 تمام رخ که برای بانوان با رعایت شئونات اسلامی باشد الزامی است. اصل یا کپی صفحه اول گذرنامه معتبر نیز مورد نیاز است. در صورتی که قبلاً گواهینامه بین المللی دریافت کرده اید و اعتبار دارد اصل آن را نیز باید ارائه دهید. تکمیل فرم درخواست به زبان فارسی و انگلیسی و درج تاریخ تولد به میلادی در بخش مربوطه به همراه پرداخت هزینه های تعیین شده برای صدور گواهینامه بخش دیگری از مدارک لازم را تشکیل می دهد. در صورت اقدام توسط وکیل ارائه مدارک هویتی و وکالت نامه وکیل نیز ضروری است.

شرایط گواهینامه بین المللی رانندگی

اصلی ترین شرط برای دریافت گواهینامه بین المللی رانندگی داشتن گواهینامه رانندگی ملی معتبر جمهوری اسلامی ایران است. اعتبار گواهینامه ملی در زمان درخواست بسیار مهم است؛ برای دریافت گواهینامه بین المللی یک ساله حداقل یک ماه و سه روز از اعتبار گواهینامه ملی شما باید باقی مانده باشد. اما برای دریافت گواهینامه بین المللی با اعتبار سه ساله لازم است که حداقل سه سال از اعتبار گواهینامه ملی شما باقی مانده باشد. این شرط تضمین می کند که متقاضی از نظر قانونی در کشور مبدأ صلاحیت رانندگی را داراست و گواهینامه بین المللی صرفاً ترجمه ای از آن است. علاوه بر این متقاضی باید مقیم ایران باشد تا بتواند از طریق کانون جهانگردی و اتومبیلرانی اقدام به دریافت این مدرک کند.

مراکز دریافت گواهینامه بین المللی

صدور گواهینامه بین المللی در ایران تنها توسط کانون جهانگردی و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران انجام می شود. این کانون برای دسترسی راحت تر متقاضیان اقدام به ایجاد دفاتر و نمایندگی های متعددی در سطح کشور کرده است. این مراکز به دو دسته اصلی تقسیم می شوند: دفاتر اصلی که معمولاً در پایتخت و برخی شهرهای بزرگ قرار دارند و امکان صدور فوری را فراهم می کنند و نمایندگی ها که در اکثر استان ها و شهرهای بزرگ فعالیت دارند. علاوه بر این امکان درخواست غیرحضوری از طریق سامانه آنلاین کانون نیز وجود دارد که به عنوان یک مرکز مجازی برای ثبت درخواست عمل می کند.

دفاتر اصلی کانون جهانگردی و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران

دفاتر اصلی کانون جهانگردی و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران در شهر تهران و برخی مراکز استان ها مستقر هستند. این دفاتر به دلیل حجم بالای فعالیت و دسترسی مستقیم به سیستم های صدور معمولاً امکان ارائه خدمات فوری و تحویل گواهینامه در همان روز مراجعه را دارند. آدرس دقیق این دفاتر از طریق وب سایت رسمی کانون قابل دسترسی است و متقاضیانی که در تهران یا شهرهای دارای دفتر اصلی حضور دارند می توانند با مراجعه به این مراکز فرآیند دریافت گواهینامه را تسریع کنند.

نمایندگی های کانون جهانگردی و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران

کانون جهانگردی و اتومبیلرانی دارای شبکه گسترده ای از نمایندگی ها در سراسر کشور است. این نمایندگی ها در مراکز استان ها و بسیاری از شهرهای بزرگ فعالیت می کنند تا دسترسی متقاضیان در نقاط مختلف کشور به خدمات صدور گواهینامه بین المللی آسان تر شود. فرآیند دریافت گواهینامه در نمایندگی ها مشابه دفاتر اصلی است اما ممکن است زمان صدور و تحویل آن نسبت به دفاتر اصلی کمی متفاوت باشد. لیست کامل آدرس و اطلاعات تماس نمایندگی ها نیز در وب سایت کانون منتشر شده است.

آدرس دفاتر مستقیم کانون جهانگردی و اتومبیل رانی جمهوری اسلامی

دفاتر مستقیم کانون جهانگردی و اتومبیلرانی همان دفاتر اصلی هستند که به صورت متمرکز خدمات ارائه می دهند. در تهران این دفاتر در خیابان های خرمشهر آزادی و شهید فیاض بخش قرار دارند و آماده ارائه خدمات صدور گواهینامه بین المللی به متقاضیان هستند. مراجعه به این دفاتر برای کسانی که نیاز به دریافت سریع گواهینامه دارند توصیه می شود.

سامانه فروش گواهینامه بین المللی

سامانه آنلاین فروش گواهینامه بین المللی وب سایتی است که توسط کانون جهانگردی و اتومبیلرانی برای ثبت درخواست غیرحضوری راه اندازی شده است. متقاضیان می توانند با مراجعه به این سامانه اطلاعات و مدارک خود را بارگذاری کرده و درخواست صدور گواهینامه یک ساله را ثبت کنند. این سامانه امکان پیگیری وضعیت درخواست و پرداخت آنلاین هزینه ها را نیز فراهم می کند. استفاده از این سامانه نیازمند حضور متقاضی در داخل کشور است و زمان تحویل گواهینامه از طریق پست معمولاً چند روز کاری طول می کشد.

هزینه صدور گواهینامه بین المللی

هزینه صدور گواهینامه بین المللی رانندگی توسط کانون جهانگردی و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران تعیین و به صورت سالانه یا دوره ای به روزرسانی می شود. این هزینه شامل تعرفه مربوط به ترجمه و صدور سند بین المللی است. لازم به ذکر است که هزینه های دیگری نیز ممکن است بسته به نیاز شما مطرح شود مانند هزینه صدور دفترچه مالکیت بین المللی (کارنه دو پاساژ) یا پلاک ترانزیت در صورتی که قصد خروج از کشور با خودروی شخصی را دارید. لیست کامل هزینه ها در وب سایت کانون و دفاتر مربوطه قابل مشاهده است.

لیست قیمت خدمات صدور اسناد و مدارک بین المللی رانندگی و خودرو کانون جهانگردی و اتومبیلرانی

هزینه های مربوط به صدور گواهینامه و سایر مدارک بین المللی توسط کانون جهانگردی و اتومبیلرانی به شرح زیر است. این تعرفه ها ممکن است تغییر کنند لذا برای اطلاع از آخرین قیمت ها به وب سایت رسمی کانون مراجعه شود.

نوع خدمات	قیمت به ریال
ترجمه گواهی نامه موتور یا خودرو (یک ساله)	3,560,000
ترجمه گواهی نامه خودرو + موتور (یک ساله)	3,900,000
ترجمه گواهی نامه سه ساله خودرو یا موتور	10,110,000
ترجمه گواهی نامه سه ساله خودرو و موتور	11,050,000
دفترچه مالکیت	3,375,000
پلاک ترانزیت (خودرو)	10,750,000
پلاک ترانزیت (موتور)	4,700,000
کارنه دو پاساژ 5 برگی	8,920,000
کارنه دو پاساژ 10 برگی	9,605,000
کارنه دو پاساژ 15 برگی	10,260,000
کارنه دو پاساژ 25 برگی	11,205,000

مدت اعتبار گواهینامه رانندگی بین المللی

گواهینامه بین المللی رانندگی در ایران با دو مدت اعتبار متفاوت صادر می شود: یک ساله و سه ساله. انتخاب نوع اعتبار بستگی به نیاز متقاضی و البته اعتبار باقی مانده گواهینامه رانندگی ملی او دارد. این مدت اعتبار از تاریخ صدور گواهینامه بین المللی محاسبه می شود و پس از انقضا برای رانندگی قانونی در خارج از کشور نیاز به دریافت گواهینامه جدید خواهید داشت.

گواهینامه رانندگی بین المللییک ساله

گواهینامه بین المللی یک ساله متداول ترین نوع گواهینامه است که صادر می شود. برای دریافت این نوع گواهینامه متقاضی باید گواهینامه رانندگی ملی با حداقل یک ماه و سه روز اعتبار در زمان درخواست داشته باشد. اعتبار این گواهینامه دقیقاً یک سال از تاریخ صدور آن است و پس از پایان این مدت فاقد اعتبار برای رانندگی در خارج از کشور خواهد بود.

گواهینامه رانندگی بین المللی با اعتبارسه ساله

گواهینامه بین المللی با اعتبار سه ساله برای افرادی مناسب است که قصد سفرهای متعدد یا اقامت طولانی تر در خارج از کشور را دارند. شرط اصلی برای دریافت این نوع گواهینامه داشتن گواهینامه رانندگی ملی با حداقل سه سال اعتبار در زمان درخواست است. این گواهینامه به مدت سه سال از تاریخ صدور اعتبار دارد و نیاز به تمدید سالانه را از بین می برد.

کشورهای پذیرنده گواهینامه بین المللی

گواهینامه بین المللی رانندگی در بسیاری از کشورهای جهان که عضو کنوانسیون های بین المللی ترافیک جاده ای هستند معتبر و قابل استفاده است. تعداد این کشورها بسیار زیاد است و شامل مقاصد پرطرفدار گردشگری و تجاری می شود. با این حال قوانین کشورها ممکن است تغییر کنند بنابراین توصیه می شود قبل از سفر به کشور مقصد از پذیرش گواهینامه بین المللی ایران در آن کشور اطمینان حاصل کنید. این اطلاعات معمولاً از طریق وب سایت کانون جهانگردی و اتومبیلرانی یا تماس با کارشناسان آن ها قابل دریافت است.

فهرست کشورهای پذیرنده گواهینامه بر اساس کنوانسیون های ۱۹۴۹ و ۱۹۶۸

پذیرش گواهینامه بین المللی رانندگی عمدتاً بر اساس عضویت کشورها در کنوانسیون های بین المللی ترافیک جاده ای به ویژه کنوانسیون های سال های 1949 ژنو و 1968 وین است. کشورهای عضو این کنوانسیون ها متعهد به شناسایی گواهینامه های بین المللی صادر شده توسط سایر کشورهای عضو هستند. فهرستی از این کشورها در وب سایت کانون جهانگردی و اتومبیلرانی موجود است اما همواره توصیه می شود برای اطمینان از آخرین وضعیت پذیرش در کشور مقصد خاص خود با کانون تماس بگیرید.

پیمان نامه ۱۹۶۸ وین

کنوانسیون ترافیک جاده ای 1968 وین یکی از مهم ترین پیمان های بین المللی در زمینه رانندگی و ترافیک است. بسیاری از کشورهای جهان عضو این پیمان نامه هستند و گواهینامه های بین المللی صادر شده بر اساس مفاد آن را می پذیرند. این کنوانسیون استانداردهایی را برای گواهینامه بین المللی تعیین کرده و هدف آن تسهیل عبور و مرور بین المللی با خودرو است. گواهینامه بین المللی صادر شده در ایران نیز با رعایت مفاد این کنوانسیون و کنوانسیون های مرتبط دیگر در کشورهای عضو 1968 وین معتبر است.

کنوانسیون ۱۹۴۹ ژنو

کنوانسیون ترافیک جاده ای 1949 ژنو نیز یکی دیگر از پایه های حقوقی پذیرش گواهینامه بین المللی است. این کنوانسیون پیش از پیمان نامه 1968 وین منعقد شد و همچنان توسط برخی کشورها به عنوان مبنای پذیرش گواهینامه بین المللی استفاده می شود. گواهینامه بین المللی صادر شده در ایران بر اساس این کنوانسیون نیز در کشورهای عضو آن قابل استفاده است. تفاوت هایی در فرمت و محتوای گواهینامه بین المللی بر اساس کنوانسیون های مختلف وجود دارد اما گواهینامه صادر شده توسط کانون ایران معمولاً با رعایت هر دو کنوانسیون اصلی در طیف وسیعی از کشورها معتبر است.

کنوانسیون ۱۹۲۶

کنوانسیون بین المللی مربوط به ترافیک موتوری 1926 پاریس یکی از اولین توافق نامه های بین المللی در این زمینه بود. اگرچه کنوانسیون های 1949 و 1968 جایگزین آن شده اند اما هنوز ممکن است در برخی موارد خاص یا برای کشورهای خاص به مفاد آن ارجاع داده شود. گواهینامه بین المللی کنونی عمدتاً بر پایه کنوانسیون های جدیدتر است اما شناخت از این کنوانسیون های اولیه نیز برای درک سیر تحول قوانین بین المللی رانندگی مفید است.

تمدید گواهینامه رانندگی بین المللی

گواهینامه بین المللی رانندگی قابل تمدید به معنای افزایش اعتبار سند فعلی نیست. پس از پایان مدت اعتبار یک ساله یا سه ساله متقاضی برای رانندگی در خارج از کشور باید مجدداً برای دریافت یک گواهینامه بین المللی جدید اقدام کند. فرآیند دریافت گواهینامه جدید مشابه فرآیند اولیه است و نیازمند ارائه مدارک به روز از جمله گواهینامه رانندگی ملی معتبر و پرداخت هزینه های مربوطه است. در زمان درخواست گواهینامه جدید ارائه گواهینامه بین المللی قبلی (در صورت وجود و اعتبار) نیز ممکن است لازم باشد.

دو نوع گواهینامه بین المللی وجود دارد

همانطور که پیشتر اشاره شد گواهینامه بین المللی رانندگی در ایران در دو نوع اصلی از نظر مدت اعتبار صادر می شود. این دو نوع شامل گواهینامه با اعتبار یک سال و گواهینامه با اعتبار سه سال هستند. تفاوت اصلی این دو نوع علاوه بر مدت اعتبار در حداقل اعتبار مورد نیاز گواهینامه رانندگی ملی متقاضی در زمان درخواست است. انتخاب بین این دو نوع بستگی به برنامه های سفر و مدت زمانی دارد که متقاضی قصد دارد در خارج از کشور رانندگی کند.

آیا برای رانندگی در خارج از کشور باید مجوز رانندگی بین المللی داشته باشم؟

بله برای رانندگی قانونی در اکثر کشورهای جهان داشتن گواهینامه بین المللی به همراه گواهینامه ملی کشور مبدأ الزامی است.

کارکرد مجوز رانندگی بین المللی چگونه است؟

این مجوز ترجمه رسمی گواهینامه ملی شما به چندین زبان است که صلاحیت رانندگی شما را برای مقامات ترافیکی کشورهای خارجی تایید می کند و بدون گواهینامه ملی معتبر فاقد اعتبار است.

شرایط دریافت گواهینامه بین المللی پایه یک چیست؟

شرایط دریافت گواهینامه بین المللی برای هر پایه (مانند پایه یک) مشابه است و شامل داشتن گواهینامه ملی معتبر همان پایه با حداقل اعتبار لازم (۱ ماه و ۳ روز برای یک ساله و ۳ سال برای سه ساله) و ارائه مدارک مورد نیاز است.

چه افرادی باید گواهینامه بین المللی دریافت کنند؟

هر فردی که قصد رانندگی با وسیله نقلیه موتوری در کشوری غیر از کشور محل صدور گواهینامه ملی خود را دارد باید گواهینامه بین المللی دریافت کند.

چرا باید گواهینامه بین المللی گرفت و مزایای داشتن آن چیست؟

داشتن آن رانندگی قانونی در خارج از کشور را ممکن می سازد از جریمه و مشکلات قانونی جلوگیری می کند و در مواقع نیاز به اجاره خودرو یا برخورد با پلیس فرآیند را تسهیل می بخشد.

گواهینامه رانندگی بین المللی برای کدام وسایل نقلیه صادر می شود؟

این گواهینامه برای همان دسته بندی وسایل نقلیه ای صادر می شود که در گواهینامه رانندگی ملی شما مجاز به رانندگی با آن ها هستید (مانند خودرو موتورسیکلت وسایل نقلیه سنگین).

آیا مراحل گرفتن گواهینامه بین المللی پیچیده است؟

خیر مراحل دریافت آن در ایران ساده است و به دو روش حضوری (با صدور فوری) و آنلاین (با ارسال پستی) از طریق کانون جهانگردی و اتومبیلرانی امکان پذیر است.

آیا مراکز متعدد صدور گواهینامه بین المللی اعتبار دارند؟

در ایران تنها مرجع رسمی و معتبر برای صدور گواهینامه بین المللی کانون جهانگردی و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران و دفاتر و نمایندگی های تحت پوشش آن هستند. سایر مراکز فاقد اعتبار قانونی برای این منظور می باشند.